Αντίστροφη μέτρηση για την κρίσιμη Σύνοδο Κορυφής της Ευρωπαϊκής Ενωσης στις 10 Δεκεμβρίου, όπου η αξιολόγηση της συνολικής συμπεριφοράς της Τουρκίας είναι εκείνη που θα καθορίσει την επόμενη ημέρα στις ευρωτουρκικές σχέσεις.

Με πασίδηλη πλέον την επιλογή της Αγκυρας αντί να εκμεταλλευτεί την ευκαιρία που της δόθηκε από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο του Οκτωβρίου για προώθηση μιας νέας θετικής ατζέντας στη σχέση της με την Ευρώπη, να συνεχίσει τις μονομερείς προκλήσεις, ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα ζητήσει την εκκίνηση της διαδικασίας κυρώσεων σε εφαρμογή της απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου.

Η απόφαση αυτή συνέδεσε την όποια θετική ατζέντα στις ευρωτουρκικές σχέσεις με τον τερματισμό των μονομερών ενεργειών της Τουρκίας έναντι της Ελλάδας και της Κυπριακής Δημοκρατίας και στο πλαίσιο αυτό κυβερνητικά στελέχη σημειώνουν ότι δεν μπορεί μια χώρα που θέλει να είναι στρατηγικός εταίρος της Ε.Ε., να αμφισβητεί την κυριαρχία και τα κυριαρχικά δικαιώματα κρατών-μελών της.

Ο Ελληνας πρωθυπουργός θα επιμείνει και στο ζήτημα του εμπάργκο στην πώληση ευρωπαϊκών όπλων στην Τουρκία που είχε θέσει και στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 15ης και 16ης Οκτωβρίου.

Η Αθήνα θεωρεί ότι πρόκειται για ζήτημα στρατηγικής και ηθικής τάξης και πρόθεση του κ. Μητσοτάκη είναι να θέσει προ των ευθυνών τους τα κράτη-μέλη που συνεχίζουν τις εξαγωγές στρατιωτικών εξοπλισμών και αμυντικού υλικού στη γειτονική χώρα.

O ίδιος έχει επισημάνει από τον περασμένο Οκτώβριο την πολιτική και ηθική αντίφαση μιας Ευρώπης που υποτίθεται ότι ακολουθεί πολιτική αρχών, αλλά η ίδια δεν τις τηρεί συνεχίζοντας την πώληση όπλων στην Τουρκία, ενώ είναι σαφές το μήνυμα της χώρας μας ότι δεν μπορεί ευρωπαϊκά όπλα να χρησιμοποιούνται για επιθετικές ενέργειες έναντι άλλων κρατών-μελών και για περιφερειακή αποσταθεροποίηση.

Εχοντας εγκαίρως μιλήσει για μία πολιτική «μαστιγίου» -δηλαδή κυρώσεων εάν η Τουρκία επιμείνει στις προκλήσεις- και «καρότου», προοπτικής δηλαδή για θετική ατζέντα σε περίπτωση αλλαγή στάσης, η χώρα μας διαμηνύει ότι σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να υπάρξει κάποια επιβράβευση για μία προκλητική συμπεριφορά που εξελίσσεται μάλιστα σε βάθος χρόνου.

«Είναι η ίδια η Τουρκία που επιλέγει με τη συμπεριφορά της το “μαστίγιο” έναντι του “καρότου”», εκτιμά η Αθήνα η οποία θεωρεί ότι κρίνεται πλέον και η αξιοπιστία της Ευρώπης δεδομένου ότι η Αγκυρα δεν συμμορφώθηκε και στις προειδοποιήσεις των συμπερασμάτων της Ε.Ε. ότι θα χρησιμοποιήσει «όλα τα εργαλεία που έχει στη διάθεσή της.

Η πρόσφατη δήλωση του προέδρου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, ότι πρέπει «να σταματήσει το παιχνίδι της γάτας με το ποντίκι», κρίνεται θετικά από την Αθήνα, η οποία αναμένεται να εντείνει τον διπλωματικό μαραθώνιο στον οποίο έχει επιδοθεί εν όψει του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, με τον ίδιο τον κ. Μητσοτάκη να έχει συνομιλήσει και με τον Γάλλο πρόεδρο, Εμανουέλ Μακρόν.

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο είναι αυτό που μπορεί να δώσει την εντολή στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή και στον ύπατο εκπρόσωπο της Ε.Ε. Ζοζέπ Μπορέλ να καταρτίσει λίστα στοχευμένων κυρώσεων έναντι της Τουρκίας.

Οσον αφορά την προσχηματική αναδίπλωση της Αγκυρας λίγες ημέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής ήταν αναμενόμενη για την Αθήνα, καθώς αντίστοιχη αποκλιμάκωση είχε προηγηθεί και του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 1ης και 2ας Οκτωβρίου, αλλά διακόπηκε απότομα και η γειτονική χώρα ουδέποτε επέδειξε την απαιτούμενη συνέπεια και συνέχεια σε ό,τι αφορά τις κινήσεις αποκλιμάκωσης.

Η Ελλάδα τονίζει σε κάθε ευκαιρία την επιθυμία της για μια εποικοδομητική σχέση με την Τουρκία, αλλά και την ετοιμότητά της για διάλογο. Είναι όμως ξεκάθαρο ότι λέει όχι σε προσχηματικό διάλογο δέκα μέρες πριν από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, ενώ θεωρεί ότι η επιδίωξη της Τουρκίας να εμφανίσει την απόσυρση του ερευνητικού πλοίου ως κίνηση καλής θέλησης και αποκλιμάκωσης από την πλευρά της, δεν πείθει την Ευρώπη.

Οφείλει να αποδείξει στην πράξη την ειλικρίνεια των προθέσεών της για διάλογο και αποκλιμάκωση και αυτό πρέπει να έχει συνέχεια και διάρκεια, διαμηνύει η χώρα μας, καθιστώντας σαφές ότι η συμπεριφορά της Τουρκίας θα αξιολογηθεί σε βάθος χρόνου και όχι στις μέρες που μένουν μέχρι το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο.