Δύο θετικά σημεία διακρίνει η ελληνική κυβέρνηση σε μία πρώτη αποτίμηση των αποτελεσμάτων της Διάσκεψης του Βερολίνου. Αφενός το γεγονός ότι η Διάσκεψη επιβεβαίωσε την προσήλωση στην εξεύρεση πολιτικής λύσης για το θέμα της Λιβύης και αφετέρου ότι υπήρξε δέσμευση όλων των συμμετεχόντων για τήρηση του εμπάργκο όπλων.

Συνολική τοποθέτηση της ελληνικής πλευράς αναμένεται πάντως να γίνει μετά την πλήρη ενημέρωση που θα υπάρξει στο πλαίσιο του Συμβουλίου Εξωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε., στο οποίο θα συμμετάσχει σήμερα και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας.

Η ανάγκη εξεύρεσης πολιτικής λύσης στο Λιβυκό είχε επισημανθεί και από τον Κυριάκο Μητσοτάκη σε όλη τη διάρκεια των ελληνικών πρωτοβουλιών, οι οποίες θα συνεχιστούν με στόχο να καταδειχθεί προς κάθε κατεύθυνση ότι η Ελλάδα είναι αποφασιστικός παίκτης στην περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου και των Βαλκανίων, αλλά και παράγοντας σταθερότητας.

Το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών έδωσε χθες σκληρή απάντηση στις δηλώσεις που έκανε ο Ταγίπ Ερντογάν λίγο πριν μεταβεί στη γερμανική πρωτεύουσα, τονίζοντας ότι «είναι τουλάχιστον οξύμωρο να επιχειρεί μαθήματα διεθνούς νομιμότητας ο κατεξοχήν παραβάτης αυτής στην περιοχή μας».

«Για την Ελλάδα, σταθερή μέριμνα δεν είναι η άσκηση πολιτικής μέσω ανεδαφικών και προκλητικών δηλώσεων, αλλά η εφαρμογή των βημάτων εκείνων που διασφαλίζουν την ασφάλεια και τη σταθερότητα σε όλη την περιοχή», υπογράμμισε το ΥΠΕΞ.

Οι διπλωματικές πρωτοβουλίες της χώρας μας πριν ξεκινήσει η Διάσκεψη του Βερολίνου επικεντρώθηκαν από την πρώτη στιγμή στο να αναδείξουν προς κάθε κατεύθυνση το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει ζωτικά συμφέροντα από τις εξελίξεις στη Λιβύη. Ταυτόχρονα όμως και να υπενθυμίσουν την απόφαση του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, όπου αναφερόταν με σαφήνεια ότι το «μνημόνιο» Τουρκίας-Λιβύης παραβιάζει κυριαρχικά δικαιώματα τρίτων χωρών, δεν είναι σύμφωνο με το Δίκαιο της Θάλασσας και δεν παράγει έννομα αποτελέσματα.

Σε συνέχεια μάλιστα των επιστολών που είχε απευθύνει το προηγούμενο διάστημα σε Ευρωπαίους ηγέτες, αλλά και σε κορυφαίους Ευρωπαίους αξιωματούχους για να καταστήσει σαφές ότι η ακύρωση του «μνημονίου» Τουρκίας-Λιβύης είναι για την Ελλάδα ύψιστης προτεραιότητας, ο Ελληνας πρωθυπουργός συνομίλησε μία ημέρα πριν από τη Διάσκεψη και με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, Σαρλ Μισέλ, και με την πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν.

Στη διάρκεια της συνομιλίας με τον κ. Μισέλ επαναβεβαιώθηκε ότι ο πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου είναι ο θεματοφύλακας του πλαισίου των συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 12ης-13ης Δεκεμβρίου 2019, ενώ και στην επικοινωνία με την κ. Φον ντερ Λάιεν επιβεβαιώθηκαν, μία ημέρα πριν από τη Διάσκεψη του Βερολίνου, η υπεράσπιση του πλαισίου συμπερασμάτων του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και η έκφραση των θέσεων της Ελλάδας διά των εκπροσώπων της Ευρωπαϊκής Ενωσης στη Διάσκεψη του Βερολίνου.
Το μήνυμα ότι η χώρα μας ανέμενε από τους Ευρωπαίους ηγέτες που μετείχαν στη Διάσκεψη του Βερολίνου να λειτουργήσουν ως θεματοφύλακες των κοινών αποφάσεων και να συμβάλουν στην υλοποίησή τους είχε γίνει σαφές όλο το προηγούμενο διάστημα και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης το μετέφερε στην Ανγκελα Μέρκελ κατά την τηλεφωνική επικοινωνία που είχαν την Παρασκευή. Η Γερμανίδα καγκελάριος είχε εκφράσει στον κ. Μητσοτάκη την πλήρη στήριξή της στα συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.

Το μήνυμα του Ελληνα πρωθυπουργού προς κάθε Ευρωπαίο παράγοντα είναι ότι η Ελλάδα δεν υπάρχει καμία περίπτωση να συναινέσει σε πολιτική λύση στη Λιβύη η οποία να μην έχει ως προϋπόθεση την ακύρωση των απαράδεκτων «μνημονίων».

Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης θα μεταβεί στις 29 Ιανουαρίου στο Παρίσι, όπου θα συναντηθεί με τον Εμανουέλ Μακρόν, ενώ στις αρχές Φεβρουαρίου αναμένεται να επισκεφθεί τη Σαουδική Αραβία.

Από την πλευρά του ο κυβερνητικός εκπρόσωπος, Στέλιος Πέτσας, τόνισε ότι σε ό,τι αφορά το ενδεχόμενο του βέτο, για το οποίο έχει προειδοποιήσει ο πρωθυπουργός, «είναι ένδειξη αποφασιστικότητας ότι προασπίζουμε τις ελληνικές θέσεις και τα εθνικά μας συμφέροντα σε οποιοδήποτε επίπεδο χρειαστεί» και σημείωσε ότι μπορεί να χρησιμοποιηθεί και στο επίπεδο των υπουργών».

Σκληρή αντίδραση υπήρξε από το ΥΠΕΞ και για την ανακοίνωση παράνομης γεώτρησης στην υφαλοκρηπίδα και την ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας από την Τουρκία.

«Εντάσσεται στο πλαίσιο σωρείας παραβιάσεων του Διεθνούς Δικαίου από την Τουρκία στην ευρύτερη περιοχή, που εκτείνονται από εισβολή και κατοχή εδάφους, παραβιάσεις εναέριου χώρου και χωρικών υδάτων μέχρι παραβιάσεις κυριαρχικών δικαιωμάτων και αποπειρών σφετερισμού υποθαλάσσιων πόρων γειτονικών και μη χωρών της», τόνισε και πρόσθεσε ότι «οι παραβιάσεις της διεθνούς νομιμότητας, ακόμη και αν επαναλαμβάνονται παρά τη διεθνή κατακραυγή που προκαλούν, δεν παράγουν έννομα αποτελέσματα, ούτε βέβαια δημιουργούν τετελεσμένα».