Από μέτρα οικονομικής στήριξης, αίσθηση ικανοποίησης, αλλά και… παρατράγουδα συνοδεύτηκε η επανεκκίνηση (5/4) στο λιανεμπόριο.

Η συζήτηση, πλέον, επικεντρώνεται στην επόμενη μέρα. Εκεί, όπου μεγάλο «στοίχημα» για την κυβέρνηση αποτελεί να παραμείνει ανοιχτή η αγορά, την ώρα που οι καταστηματάρχες αγωνιούν, εξαιτίας των συσσωρευμένων υποχρεώσεών τους προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, προμηθευτές, και προσπαθούν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις τους μακριά από τα λουκέτα.

Αιτήματα

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), Γιώργο Καρανίκα, στα μέτρα που θα συμβάλουν στην επιβίωση των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων συμπεριλαμβάνονται: Η διαχείριση των μεταχρονολογημένων επιταγών, η στήριξη της επανεκκίνησης του λιανεμπορίου με ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ ανάλογο αυτού που ανακοινώθηκε για την εστίαση, η θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και η οριστική κατάργηση τόσο της προκαταβολής φόρου όσο και του τέλους επιτηδεύματος.
Οι προτάσεις των Επιμελητηρίων για τη στήριξη, από πλευράς Πολιτείας, των επιχειρήσεων -τόσο του λιανεμπορίου όσο και των υπόλοιπων πληττόμενων κλάδων- συνοψίζονται στη διαγραφή μέρους του ιδιωτικού χρέους, αλλά και του δημοσίου μέσω των ευρωπαϊκών οργάνων, καθώς και στη συνέχιση των ενισχύσεων και αποζημιώσεων.

Τα στοιχεία
Η επιστροφή στην κανονικότητα δεν θα είναι απλή υπόθεση. Αλλωστε, τα στοιχεία για τις επιπτώσεις της πανδημίας στον κλάδο είναι αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΕΣΕΕ, ο κύκλος εργασιών στο σύνολο του ελληνικού εμπορίου υποχώρησε το 2020 κατά 8,2%. Για την ακρίβεια, καταγράφηκαν απώλειες ύψους 10,1 δισ. ευρώ (8,2% του κύκλου εργασιών) μέσα σε έναν μόλις χρόνο, εξαιτίας της Covid-19. Στο λιανεμπόριο ειδικά, ο κύκλος εργασιών των 150.251 επιχειρήσεων που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο του 2020 κατέγραψε μείωση 20,1%, σε σχέση με το 2019.

Στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις, σχεδόν 9 στις 10, θεωρούν ότι η πανδημία θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών τους (σε σχέση με το 2019), με το 56% των επιχειρηματιών να εκτιμάει πως η πτώση του τζίρου θα ξεπεράσει το 40%. Σε κλαδικό επίπεδο, η ένδυση και η υπόδηση καταγράφουν τεράστιες απώλειες, της τάξης του 60%.

Οι πολύ μικρές εμπορικές επιχειρήσεις δέχονται συνεχείς πιέσεις τόσο από τη χρηματοπιστωτική κρίση όσο και από εκείνη της Υγείας, με αποτέλεσμα το μερίδιό τους στην απασχόληση να περιοριστεί το 2020 σε 54% έναντι 62,2% το 2008.
Σε αντίθεση με το 2019, που θεωρήθηκε το πρώτο έτος κανονικότητας της ελληνικής οικονομίας, η εικόνα της πανδημίας προοικονομεί μια σειρά από δυνητικούς κινδύνους βιωσιμότητας. Κι αυτό, διότι μειώθηκαν, σημαντικά, οι δυναμικές (σε 5%), οι αναπτυσσόμενες (σε 2%), αλλά και οι ανθεκτικές (σε 11%) επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες έδειχναν σημάδια βιωσιμότητας. Ωστόσο, ο σχεδόν διπλασιασμός των συνεπών επιχειρήσεων (σε 43%) δείχνει σημάδια μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας, με το ζητούμενο να παραμένει ο άμεσος και ουσιαστικός μετασχηματισμός τους. Μεγάλο πρόβλημα συνιστά η αύξηση του αριθμού των απειλούμενων (από 18% σε 35%), που αποκαλύπτει τον μεγαλύτερο κίνδυνο της πανδημίας, δηλαδή τη μετατροπή υγιών επιχειρήσεων σε προβληματικές, αφού σχεδόν 4 στις 10 απειλούνται, χάνοντας έσοδα και σωρεύοντας χρέη.

Μέτρα και προγράμματα στήριξης στο λιανεμπόριο

Η καταβολή έκτακτης αποζημίωσης ειδικού σκοπού (1.000 έως 4.000 ευρώ) αποτελεί ίσως την κορωνίδα -στην παρούσα φάση- των κυβερνητικών πρωτοβουλιών που έχουν δρομολογηθεί για όσες επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές στις περιοχές με αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο.
Οπως έχει διευκρινίσει ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, από το μέτρο αναμένεται να ενισχυθούν 100.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο από τον κλάδο του λιανεμπορίου. «Είναι όλες οι επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές τον Απρίλιο, όπως τα γυμναστήρια, οι παιδότοποι κ.λπ. Από αυτές, οι 10.800 είναι οι επιχειρήσεις στις τρεις περιφερειακές ενότητες (σ.σ.: Θεσσαλονίκη, Κοζάνη και Αχαΐα) όπου ελήφθησαν περιοριστικά μέτρα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η πληρωμή θα γίνει τον Μάιο, ώστε το υπουργείο να έχει εικόνα για το πόσες μέρες θα μείνουν κλειστές τον Απρίλιο.

ΕΣΠΑ

Παράλληλα, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εμπορίου, μεταξύ άλλων κλάδων, οι οποίες πλήττονται από τα μέτρα αντιμετώπισης της Covid-19, μπορούν να υποβάλουν αίτηση (έως τις 7/5) ένταξης στη δράση του ΕΣΠΑ, ύψους 200 εκατ. ευρώ, που επιδοτεί, για χρονικό διάστημα τριών μηνών, τους τόκους υφιστάμενων δανείων. Πρόσθετα, το «e-λιανικό» είναι ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ, το οποίο δίνει έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου. Κάτι που μεταφράζεται σε δυνατότητα πώλησης προϊόντων πολυκαναλικά και κατ’ επέκταση σε αύξηση τζίρου. Εντός Απριλίου αναμένεται να ανοίξει για υποβολή αιτήσεων ο δεύτερος κύκλος της δράσης. Υπενθυμίζεται πως αφορά στην επιχορήγηση, με ποσό έως 5.000 ευρώ, υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων λιανεμπορίου για την ανάπτυξη, την αναβάθμιση και τη διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος (e-shop).
Στον πρώτο κύκλο της, που ολοκληρώθηκε στις 6 Απριλίου, υποβλήθηκαν 11.503 αιτήσεις από επιχειρήσεις λιανεμπορίου, συνολικού προϋπολογισμού 53,6 εκατ. ευρώ.

Από μέτρα οικονομικής στήριξης, αίσθηση ικανοποίησης, αλλά και… παρατράγουδα συνοδεύτηκε η επανεκκίνηση (5/4) στο λιανεμπόριο.

Η συζήτηση, πλέον, επικεντρώνεται στην επόμενη μέρα. Εκεί, όπου μεγάλο «στοίχημα» για την κυβέρνηση αποτελεί να παραμείνει ανοιχτή η αγορά, την ώρα που οι καταστηματάρχες αγωνιούν, εξαιτίας των συσσωρευμένων υποχρεώσεών τους προς εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, τράπεζες, προμηθευτές, και προσπαθούν να κρατήσουν τις επιχειρήσεις τους μακριά από τα λουκέτα.

Αιτήματα

Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ελληνικής Συνομοσπονδίας Εμπορίου και Επιχειρηματικότητας (ΕΣΕΕ), Γιώργο Καρανίκα, στα μέτρα που θα συμβάλουν στην επιβίωση των μικρομεσαίων εμπορικών επιχειρήσεων συμπεριλαμβάνονται: Η διαχείριση των μεταχρονολογημένων επιταγών, η στήριξη της επανεκκίνησης του λιανεμπορίου με ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ ανάλογο αυτού που ανακοινώθηκε για την εστίαση, η θέσπιση του ακατάσχετου επιχειρηματικού λογαριασμού και η οριστική κατάργηση τόσο της προκαταβολής φόρου όσο και του τέλους επιτηδεύματος.
Οι προτάσεις των Επιμελητηρίων για τη στήριξη, από πλευράς Πολιτείας, των επιχειρήσεων -τόσο του λιανεμπορίου όσο και των υπόλοιπων πληττόμενων κλάδων- συνοψίζονται στη διαγραφή μέρους του ιδιωτικού χρέους, αλλά και του δημοσίου μέσω των ευρωπαϊκών οργάνων, καθώς και στη συνέχιση των ενισχύσεων και αποζημιώσεων.

Τα στοιχεία
Η επιστροφή στην κανονικότητα δεν θα είναι απλή υπόθεση. Αλλωστε, τα στοιχεία για τις επιπτώσεις της πανδημίας στον κλάδο είναι αποκαλυπτικά. Σύμφωνα με την ετήσια έκθεση της ΕΣΕΕ, ο κύκλος εργασιών στο σύνολο του ελληνικού εμπορίου υποχώρησε το 2020 κατά 8,2%. Για την ακρίβεια, καταγράφηκαν απώλειες ύψους 10,1 δισ. ευρώ (8,2% του κύκλου εργασιών) μέσα σε έναν μόλις χρόνο, εξαιτίας της Covid-19. Στο λιανεμπόριο ειδικά, ο κύκλος εργασιών των 150.251 επιχειρήσεων που τέθηκαν σε αναστολή λειτουργίας τον Μάρτιο του 2020 κατέγραψε μείωση 20,1%, σε σχέση με το 2019.

Στην πλειονότητά τους οι επιχειρήσεις, σχεδόν 9 στις 10, θεωρούν ότι η πανδημία θα επηρεάσει αρνητικά τον κύκλο εργασιών τους (σε σχέση με το 2019), με το 56% των επιχειρηματιών να εκτιμάει πως η πτώση του τζίρου θα ξεπεράσει το 40%. Σε κλαδικό επίπεδο, η ένδυση και η υπόδηση καταγράφουν τεράστιες απώλειες, της τάξης του 60%.

Οι πολύ μικρές εμπορικές επιχειρήσεις δέχονται συνεχείς πιέσεις τόσο από τη χρηματοπιστωτική κρίση όσο και από εκείνη της Υγείας, με αποτέλεσμα το μερίδιό τους στην απασχόληση να περιοριστεί το 2020 σε 54% έναντι 62,2% το 2008.
Σε αντίθεση με το 2019, που θεωρήθηκε το πρώτο έτος κανονικότητας της ελληνικής οικονομίας, η εικόνα της πανδημίας προοικονομεί μια σειρά από δυνητικούς κινδύνους βιωσιμότητας. Κι αυτό, διότι μειώθηκαν, σημαντικά, οι δυναμικές (σε 5%), οι αναπτυσσόμενες (σε 2%), αλλά και οι ανθεκτικές (σε 11%) επιχειρήσεις, πολλές από τις οποίες έδειχναν σημάδια βιωσιμότητας. Ωστόσο, ο σχεδόν διπλασιασμός των συνεπών επιχειρήσεων (σε 43%) δείχνει σημάδια μεσοπρόθεσμης βιωσιμότητας, με το ζητούμενο να παραμένει ο άμεσος και ουσιαστικός μετασχηματισμός τους. Μεγάλο πρόβλημα συνιστά η αύξηση του αριθμού των απειλούμενων (από 18% σε 35%), που αποκαλύπτει τον μεγαλύτερο κίνδυνο της πανδημίας, δηλαδή τη μετατροπή υγιών επιχειρήσεων σε προβληματικές, αφού σχεδόν 4 στις 10 απειλούνται, χάνοντας έσοδα και σωρεύοντας χρέη.

Μέτρα και προγράμματα στήριξης στο λιανεμπόριο

Η καταβολή έκτακτης αποζημίωσης ειδικού σκοπού (1.000 έως 4.000 ευρώ) αποτελεί ίσως την κορωνίδα -στην παρούσα φάση- των κυβερνητικών πρωτοβουλιών που έχουν δρομολογηθεί για όσες επιχειρήσεις παραμένουν κλειστές στις περιοχές με αυξημένο επιδημιολογικό φορτίο.
Οπως έχει διευκρινίσει ο υπουργός Οικονομικών, Χρήστος Σταϊκούρας, από το μέτρο αναμένεται να ενισχυθούν 100.000 επιχειρήσεις και ελεύθεροι επαγγελματίες σε όλη την Ελλάδα και όχι μόνο από τον κλάδο του λιανεμπορίου. «Είναι όλες οι επιχειρήσεις που παραμένουν κλειστές τον Απρίλιο, όπως τα γυμναστήρια, οι παιδότοποι κ.λπ. Από αυτές, οι 10.800 είναι οι επιχειρήσεις στις τρεις περιφερειακές ενότητες (σ.σ.: Θεσσαλονίκη, Κοζάνη και Αχαΐα) όπου ελήφθησαν περιοριστικά μέτρα». Σύμφωνα με τον ίδιο, η πληρωμή θα γίνει τον Μάιο, ώστε το υπουργείο να έχει εικόνα για το πόσες μέρες θα μείνουν κλειστές τον Απρίλιο.

ΕΣΠΑ

Παράλληλα, μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις εμπορίου, μεταξύ άλλων κλάδων, οι οποίες πλήττονται από τα μέτρα αντιμετώπισης της Covid-19, μπορούν να υποβάλουν αίτηση (έως τις 7/5) ένταξης στη δράση του ΕΣΠΑ, ύψους 200 εκατ. ευρώ, που επιδοτεί, για χρονικό διάστημα τριών μηνών, τους τόκους υφιστάμενων δανείων. Πρόσθετα, το «e-λιανικό» είναι ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ, το οποίο δίνει έμφαση στον ψηφιακό μετασχηματισμό των επιχειρήσεων του συγκεκριμένου κλάδου. Κάτι που μεταφράζεται σε δυνατότητα πώλησης προϊόντων πολυκαναλικά και κατ’ επέκταση σε αύξηση τζίρου. Εντός Απριλίου αναμένεται να ανοίξει για υποβολή αιτήσεων ο δεύτερος κύκλος της δράσης. Υπενθυμίζεται πως αφορά στην επιχορήγηση, με ποσό έως 5.000 ευρώ, υφιστάμενων μικρομεσαίων επιχειρήσεων λιανεμπορίου για την ανάπτυξη, την αναβάθμιση και τη διαχείριση ηλεκτρονικού καταστήματος (e-shop).
Στον πρώτο κύκλο της, που ολοκληρώθηκε στις 6 Απριλίου, υποβλήθηκαν 11.503 αιτήσεις από επιχειρήσεις λιανεμπορίου, συνολικού προϋπολογισμού 53,6 εκατ. ευρώ.