Κλειδώνουν για τις συντάξεις στις 10 Ιανουαρίου του 2020, καθώς αυτή την ημερομηνία θα διεξαχθεί η πρότυπη δίκη στο Συμβούλιο της Επικρατείας (ΣτΕ) για το αν και πόσα θα πρέπει να πάρουν πίσω οι συνταξιούχοι από τις μειώσεις των Νόμων 4051 και 4093, τις οποίες οι δικαστές του ΣτΕ έχουν ήδη κρίνει ως αντισυνταγματικές από τον Ιούνιο του 2015. Η απόφαση αναμένεται για Μάρτιο του 2020 και οι εκτιμήσεις δείχνουν επιστροφές ενός 10μήνου.

Η νέα δίκη γίνεται γιατί  θεωρεί ότι δεν οφείλει αναδρομικά, με το επιχείρημα ότι οι εν λόγω μειώσεις «νομιμοποιήθηκαν» επειδή μπήκαν στον επανυπολογισμό των συντάξεων με το νόμο Κατρούγκαλου και διότι ο επανυπολογισμός κρίθηκε συνταγματικός από το ΣτΕ με τις αποφάσεις που εξέδωσε στις 4 Οκτωβρίου του 2019.

Αν όμως είχεαν δίκιο ο ΕΦΚΑ και το υπουργείο Εργασίας, τότε δεν θα χρειαζόταν να ζητηθεί εκ νέου από το ΣτΕ να αποφανθεί για το αν οι μειώσεις εξακολουθούν να είναι αντισυνταγματικές, όπως τις είχε κρίνει την πρώτη φορά. Μπορεί το ΣτΕ να έβγαλε (με οριακή πλειοψηφία 13 υπέρ, 12 κατά) συνταγματικό τον επανυπολογισμό των συντάξεων, αλλά επ’ ουδενί λόγο αυτό σημαίνει ότι «εξαερώθηκαν» και ακυρώθηκαν οι αντισυνταγματικές περικοπές!

Το παράθυρο που δείχνει δικαίωση συνταξιούχων στη δίκη για τα αναδρομικά είναι η «μη επανανομοθέτηση των περικοπών» με τις ρυθμίσεις και τον επανυπολογισμό Κατρούγκαλου. Νομικοί με τους οποίους μίλησε ο «Ε.Τ.» υποστηρίζουν την άποψη ότι αν στο νόμο Κατρούγκαλου το 2016 νομοθετούνταν εκ νέου οι ίδιες περικοπές που κρίθηκαν αντισυνταγματικές τον Ιούνιο του 2015, τότε δεν θα υπήρχε θέμα παράνομων μειώσεων, διότι θα είχαν νομοθετηθεί εκ νέου μετά την απόφαση που είχε εκδοθεί για την αντισυνταγματικότητά τους! Η μη νομοθέτηση όμως των περικοπών άφησε ανοιχτό για διεκδικήσεις όλο το διάστημα από το 2015 ως και το 2018, γατί ο επανυπολογισμός που -κατά τον ΕΦΚΑ- νομιμοποίησε τις μειώσεις έγινε το 2019, ενώ οι συνταξιούχοι έπαιρναν ως και το 2018 την παλιά σύνταξη με τις παράνομα επιβληθείσες μειώσεις!

Οι περικοπές θα είχαν νομιμοποιηθεί μόνον αν γινόταν εκ νέου νομοθέτησή τους με το νόμο Κατρούγκαλου, πράγμα που δεν έγινε και γι’ αυτό οι μειώσεις είναι παράνομες παρότι μπήκαν στον επανυπολογισμό των συντάξεων.

Ενα άλλο στοιχείο που φέρνει πιο κοντά τις επιστροφές είναι ότι η επίσπευση της δίκης αφήνει μετέωρο ένα από τα βασικά επιχειρήματα του ΕΦΚΑ, αυτό της υποβολής μελετών που να δικαιολογούν τις μειώσεις. Μέσα σε 43 μέρες που συζητούνται τα αναδρομικά στο ΣτΕ, ο ΕΦΚΑ θα πρέπει να φέρει εγκεκριμένες μελέτες από την Εθνική Αναλογιστική Αρχή που να δικαιολογούν το 2019 τις μειώσεις του 2013.

Η εκτίμηση που υπάρχει είναι ότι τα αναδρομικά σε ποσοστό 50% θα κλειδώσουν για ένα 10μηνο ή 11μηνο, δηλαδή για το διάστημα από τον Ιούνιο του 2015 που κρίθηκαν αντισυνταγματικές οι περικοπές, μέχρι τον Μάιο του 2016 που προβλέφθηκε ο επανυπολογισμός συντάξεων με το νόμο Κατρούγκαλου. Σε αυτό το διάστημα υπάρχει κενό νόμου και οι μειώσεις δεν μπορούν να αιτιολογηθούν. Οι ίδιες εκτιμήσεις δίνουν ένα 25% στην πιθανότητα να κριθούν αναδρομικά από το 2015 ως το 2018.

Τα αναδρομικά κύριων συντάξεων ανά Ταμείο για ένα 10μηνο είναι:

  1. Για συνταξιούχους Δημοσίου, από 440 ευρώ ως και 10.560 ευρώ.
  2. Για συνταξιούχους ΔΕΚΟ και τραπεζών, από 580 ευρώ ως 8.627 ευρώ.
  3. Για συνταξιούχους του ΝΑΤ, από 1.256 ευρώ ως 5.271 ευρώ.
  4. Για συνταξιούχους ΙΚΑ, από 510 ευρώ ως 4.956 ευρώ.
  5. Για συνταξιούχους ΟΑΕΕ, από 500 ως 2.500 ευρώ.

Σε δίκη-πιλότο της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου θα κριθούν και τα Δώρα των συνταξιούχων του Δημοσίου. Η απόφαση αναμένεται στις αρχές του 2020. Από το αποτέλεσμα της δίκης θα εξαρτηθεί αν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου δικαιούνται αναδρομικά Δώρων για 3 έτη ή για μικρότερο διάστημα.