Ενισχύεται όσο περνούν οι εβδομάδες το ενδεχόμενο να δοθεί και «14η σύνταξη» μέσα στο 2019 καθώς η σταθερότητα των εσόδων συνεχίστηκε και τον Σεπτέμβριο ενώ στο ΓΛΚ εντοπίζουν κάθε μέρα και νέες δαπάνες που δεν θα γίνουν ως το τέλος του χρόνου.

Αυτό σημαίνει ότι το ενδεχόμενο που άφησαν ανοιχτό μέσα στην περασμένη εβδομάδα τόσο ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης όσο και ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας για καταβολή κοινωνικού μερίσματος στο τέλος του χρόνου αποκτά σιγά σιγά «σάρκα και οστά».

Με βάση το προσχέδιο του προϋπολογισμού που κατατέθηκε την περασμένη Δευτέρα στη Βουλή για το 2019, μετά τα μέτρα του Μαΐου και τη μεγάλη μείωση του ΕΝΦΙΑ, που ψηφίστηκε τον Αύγουστο, ο προϋπολογισμός κλείνει με υπερπλεόνασμα 120 εκατ. ευρώ, από το οποίο 10 εκατ. ευρώ θα προστεθούν για φέτος στο επίδομα θέρμανσης, τα κριτήρια του οποίου θα δημοσιευθούν μέσα στην εβδομάδα. Αυτό που είναι βέβαιο είναι ότι το ΥΠΟΙΚ θέλει να εκταμιεύσει το σύνολο των 67 εκατ. ευρώ του επιδόματος (από 57 εκατ. ευρώ το 2018) μέσα στο 2019, δίνοντας μια προκαταβολή και στη συνέχεια την εξόφληση μέχρι και το τέλος Δεκεμβρίου. Ωστόσο, ως γνωστόν το προσχέδιο συντάσσεται με βάση κυρίως τα δεδομένα Σεπτεμβρίου, μήνα στον οποίο τα έσοδα είχαν υπέρβαση 150 εκατ. ευρώ.

Η συζήτηση για ένα δεύτερο βοήθημα ανάλογο της «13ης σύνταξης» που δόθηκε τον Μάιο ξεκίνησε από τα μέσα του προηγούμενου μήνα με τα πρώτα στοιχεία και για τον Οκτώβριο, τα οποία είναι το ίδιο ενθαρρυντικά σε ό,τι αφορά τα έσοδα ενώ οι δαπάνες -ειδικά αυτές του ΠΔΕ- φαίνεται ότι θα αποκλίνουν περισσότερο από τον φετινό στόχο τους.

Ο στόχος είναι να δοθεί ένα βοήθημα ανάλογο με αυτό του Μαΐου, που θα απαιτήσει επιπλέον δημοσιονομικό χώρο τουλάχιστον 400 – 500 εκατ. ευρώ ώστε να μπορέσει το βοήθημα να αποτελέσει ένα τύπο «Δώρου Χριστουγέννων» τουλάχιστον για τους χαμηλοσυνταξιούχους.

Η μόνη ένταση μέχρι στιγμής είναι το κατά πόσο ένα τέτοιο βοήθημα μπορεί να επηρεάσει τη δημοσιονομική σταθερότητα για φέτος. Τούτο με δεδομένο ότι υπάρχουν αβεβαιότητες σε ό,τι αφορά το σχέδιο σταθεροποίησης της ΔΕΗ, της πρόσφατης απόφασης του ΣτΕ για το νόμο Κατρούγκαλου, αλλά και μικρότερων ποσών για δαπάνες που είναι μεν ανελαστικές αλλά αναβλήθηκαν λόγω των διαδοχικών εκλογικών αναμετρήσεων. Επίσης, εκτός από την κάλυψη των υποχρεώσεων, ο προϋπολογισμός του 2019 θα πρέπει να έχει και ένα μικρό περιθώριο για να καλύψει ενδεχόμενες αναθεωρήσεις που μπορούν να έρθουν είτε τον Απρίλιο είτε τον Νοέμβριο του 2020.

Το θέμα του κοινωνικού μερίσματος για το 2019 δεν θα ξεκαθαρίσει πριν τη σύνταξη του τελικού σχεδίου του προϋπολογισμού του 2020, στις αρχές του επόμενου μήνα.

Κλείνει και το κενό του 2020

Παράλληλα με τις προσαρμογές που ετοιμάζει το οικονομικό επιτελείο για το 2019, βρίσκεται σε εξέλιξη με τους θεσμούς η διαπραγμάτευση για το κλείσιμο του κενού που καταγράφουν οι δανειστές για το 2020.

Η διαφορά έχει μειωθεί σημαντικά από το 1,5 δισ. ευρώ πριν από ένα μήνα κοντά στα 200 εκατ. ευρώ πλέον και θεωρείται δύσκολο αλλά όχι και αδύνατο να κλείσει τελείως μέχρι και την αυριανή υποβολή του προσχεδίου του προϋπολογισμού στην Κομισιόν στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Εξαμήνου.

Σύμφωνα με πληροφορίες, η κοστολόγηση των μέτρων ύψους 1,2 δισ. ευρώ που αφορούν τη μείωση φόρων για νοικοκυριά και επιχειρήσεις και τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών για μισθωτούς θα είναι ίδια με αυτή του προσχεδίου που κατατέθηκε στη Βουλή.

Το κενό θα είναι και πάλι απών αφού η ελληνική πλευρά θα δίνει τη δική της κοστολόγηση για τα «ενισχυτικά» μέτρα που αναμένεται να έχουν θετική δημοσιονομική επίδραση ύψους 1,9 δισ. ευρώ. Εκεί υπάρχουν οι διαφορές με τους θεσμούς σε ό,τι αφορά την κληρονομιά που έχουν οι 120 δόσεις το 2020 και κυρίως ο ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας (περιλαμβάνεται στόχος για ανάπτυξη 2,8% του ΑΕΠ) που θα επηρεάσει ανάλογα τα έσοδα από άμεσους και κυρίως έμμεσους φόρους.

Πάντως στο οικονομικό επιτελείο κυριαρχεί η αισιοδοξία ότι οι διαφορές και για τον προϋπολογισμό του 2020 αναμένεται να κλείσουν μέχρι και το τέλος του μήνα με μικρές ή μεγαλύτερες υποχωρήσεις και από τις δύο πλευρές.

«Παράθυρο» για μείωση πλεονασμάτων

Στο μεταξύ, σαφώς πιο ευχάριστη από τα προηγούμενα χρόνια θα είναι η φθινοπωρινή σύνοδος του ΔΝΤ για τον υπουργό Οικονομικών Χρήστο Σταϊκούρα.

Ο υπουργός ολοκληρώνει σήμερα την επίσημη τριήμερη επίσκεψη που πραγματοποιεί στην Κύπρο.

Μετά τις κοινές δηλώσεις που θα κάνει με τον Κύπριο ομόλογό του Χάρη Γεωργιάδη και τη συνάντηση με τον Πρόεδρο της Μεγαλονήσου Νίκο Αναστασιάδη, ο Ελληνας υπουργός θα περάσει από Αθήνα για να μεταβεί στην Ουάσιγκτον.

Στο πλαίσιο της Εαρινής Συνόδου του Ταμείου και της Παγκόσμιας Τράπεζας αναμένεται η νέα ηγεσία του ΔΝΤ, εκτός από τα μηνύματα για δημοσιονομική χαλάρωση στις μεγάλες οικονομίες της ευρωζώνης με στόχο να αποφευχθεί μια γενικευμένη ύφεση, να αναφερθούν και στην Ελλάδα.

Από σαφώς πιο άνετη θέση πλέον το Ταμείο αναμένεται να επισημάνει ξανά αυτό που έλεγε όσο βρισκόταν σε ισχύ το 3ο Μνημόνιο: Οτι η Ελλάδα δεν μπορεί να συνεχίσει με τους εξαιρετικά υψηλούς δημοσιονομικούς στόχους που συμφωνήθηκαν το 2018 αφού πνίγουν την ανάπτυξή της.

Ο υπουργός Οικονομικών θα έχει την ευκαιρία να συζητήσει και με την ηγεσία του Ταμείου αλλά και με τους ομολόγους του στο Eurogroup και τους εκπροσώπους των θεσμών τις ελληνικές θέσεις, επιχειρώντας να φέρει όσο το δυνατό πιο κοντά τη συζήτηση για τα πρωτογενή πλεονάσματα.