Αναβαθμίζονται, ενδυναμώνονται και διευρύνονται οι σχέσεις της Ελλάδος με τις ΗΠΑ στον αμυντικό τομέα (και όχι μόνο), με τη χθεσινή υπογραφή της νέας διμερούς Συμφωνίας Αμοιβαίας Αμυντικής Συνεργασίας (ΣΑΑΣ/ΜDCA) στο Στέιτ Ντιπάρτμεντ από τους υπουργούς Εξωτερικών των δύο κρατών Νίκο Δένδια και Αντονι Μπλίνκεν.

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Η σχετική εκδήλωση έλαβε χώρα σε ιδιαίτερα θερμό κλίμα, ενώ οι επικεφαλής της διπλωματίας των δύο συμμάχων και φίλων χωρών αναφέρθηκαν στους διαχρονικούς-ιστορικούς δεσμούς Αθήνας-Ουάσιγκτον, καθώς και στην παρουσία και ρόλο που διαδραματίζουν οι δύο χώρες στην Ατλαντική Συμμαχία.

Επιπλέον ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι η χώρα μας αντιμετωπίζει «απειλή πολέμου» από γειτονική χώρα στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο.

Από την πλευρά του ο πολύπειρος και εξαιρετικά καλός γνώστης των θεμάτων και των διεθνών σχέσεων Μπλίνκεν χαρακτήρισε την έναρξη του τρίτου γύρου του Στρατηγικού Διαλόγου ως «σήμα εμβάθυνσης» της διμερούς συνεργασίας, ενώ η MDCA, πέραν των πέντε χρόνων, θα συνεχίσει να ισχύει επ’ αόριστον, εκτός αν μία από τις δύο πλευρές αποφασίσει διαφορετικά, με περιθώριο προειδοποίησης δύο ετών διά της διπλωματικής οδού. Με τη συμφωνία, οι αμερικανικές στρατιωτικές δυνάμεις μπορούν να χρησιμοποιούν τις ελληνικές στρατιωτικές εγκαταστάσεις.

 Αμοιβαία εκτίμηση

Ο Αντονι Μπλίνκεν αναφέρθηκε σε «κοινές προκλήσεις» για τις δύο χώρες που μέσω αυτών μπορούν να ενδυναμώσουν την παρουσία τους στο διεθνές γίγνεσθαι, για εμπέδωση της ειρήνης και των δημοκρατικών αξιών. Εκανε λόγο για αμοιβαία εκτίμηση που πηγάζει από την αρχαία Ελλάδα, όπου γεννήθηκε η Δημοκρατία, και την οποία με όλες τις δυνάμεις του υποστηρίζει προσωπικά ο πρόεδρος Μπάιντεν. Μάλιστα, ο Μπλίνκεν έκανε μνεία στη χρονική εγγύτητα των 45 χρόνων διαφορά ανάμεσα στις δυο ιστορικές Επαναστάσεις (1776-1821).

Διεύρυνση των σχέσεων

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών τόνισε ότι μέσω του Στρατηγικού Διαλόγου η συνεργασία θα διευρυνθεί, καλύπτοντας θέματα ασφάλειας, την κλιματική αλλαγή, τις επενδύσεις, την περιφερειακή συνεργασία, μέχρι τις σύγχρονες, ανθρωπιστικές προκλήσεις. Επίσης, αναφέρθηκε στην αμερικανική συνεισφορά στην αντιμετώπιση των φετινών καταστροφικών πυρκαγιών στη χώρα μας, ενώ επεσήμανε ότι «οι δύο χώρες είναι περήφανες σύμμαχοι στο ΝΑΤΟ»

«Οι αμερικανικές δυνάμεις στην Ελλάδα θα μπορούν να έχουν πρόσβαση σε περισσότερες τοποθεσίες», τόνισε ο Μπλίνκεν και εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του προς την Ελλάδα γιατί «είστε ένας τόσο αξιόπιστος σύμμαχος προς εμάς», φέρνοντας ως παράδειγμα και την περίπτωση της παρουσίας της Ελλάδος και στις αποστολές της Συμμαχίας (Κόσοβο-Αφγανιστάν κ.α.).

Ελληνική κληρονομιά
Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών μίλησε για την πολυετή, αξιοπρεπή και δυναμική παρουσία της ελληνοαμερικανικής κοινότητας, αφού «εκατομμύρια Αμερικάνοι είναι ευλογημένοι με ελληνική κληρονομιά». Εκανε συγκινητική μνεία στην ελληνική φιλοξενία και γαστρονομία, ενώ αναφορά έγινε ακόμα και στον «Γιάννη» (Γιάννη Αντετοκούνμπο), λέγοντας πως «τώρα ίσως είναι από τους πολυαγαπημένους αθλητές σε όλο τον κόσμο, όπου όλοι τον ξέρουμε ως Γιάννη», προσθέτοντας πως «μας υπενθυμίζει ότι ακολούθησε το λαμπρό παράδειγμα» των Ελλήνων που ήρθαν στις ΗΠΑ ως μετανάστες.

Επίσης, μετέφερε τις ευχαριστίες του προέδρου Μπάιντεν, τονίζοντας για πολλοστή φορά τις στενές προσωπικές του σχέσεις με τους Ελληνοαμερικανούς από τα χρόνια που ήταν γερουσιαστής της Πολιτείας Ντελαγουέιρ, μέχρι αντιπρόεδρος του Μπάρακ Ομπάμα για δύο τετραετίες, ως και μέχρι σήμερα.

Από τη δική του πλευρά ο Νίκος Δένδιας τόνισε ότι η συμφωνία είναι θεμέλιος λίθος μακρόχρονης συμμαχίας και φιλίας, και η Αθήνα εκτιμά το προσωπικό ενδιαφέρον του Αντονι Μπλίνκεν, ενώ παράλληλα η Ελλάδα στοχεύει στην ενδυνάμωση του ευρωπαϊκού βραχίονα μέσα στους κόλπους του Ευρωατλαντισμού.

Για απειλές Αγκυρας

Ο Νίκος Δένδιας ανέφερε στον Αντονι Μπλίνκεν ότι η Ελλάδα βρίσκεται στην Ανατολική Μεσόγειο και ως εκ τούτου αντιμετωπίζει ένα casus belli (αιτία πολέμου) αν ασκήσει τα κυριαρχικά της δικαιώματα (π.χ. την επέκταση των εθνικών μας χωρικών υδάτων στα 12 ν.μ., βάσει του Δικαίου της Θάλασσας», επικαλούμενος προφανώς τη διαχρονική αμερικανική θέση για την τήρηση των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου. Μάλιστα, ο κ. Δένδιας μετέφερε στον ομόλογό του όλη την κινητικότητα της Ελλάδας τα τελευταία δύο χρόνια στην Ανατολική Μεσόγειο, δηλαδή την οριοθέτηση ΑΟΖ με την Ιταλία και μερικώς με την Αίγυπτο, ενώ αποκάλυψε ότι δεν είμαστε μακριά από παρόμοια συμφωνία με την Αλβανία.

 Στρατιωτικές εγκαταστάσεις

Η συμφωνία είναι εξαιρετικά σύντομη, αποτελούμενη από τρία άρθρα, ενώ τονίζεται εν συντομία το ιστορικό των διμερών συμφωνιών του παρελθόντος και των ανανεώσεών τους. Ονομαστικά αναφέρονται οι τέσσερις στρατιωτικές εγκαταστάσεις σε Σούδα, το Στεφανοβίκειο Μαγνησίας (βάση ελικοπτέρων της 1ης ταξιαρχίας Αεροπορίας Στρατού (στρατόπεδο Γεωργούλη), το Πεδίο Βολής Λιτόχωρου Πιερίας, καθώς και η πολύ σημαντική για την ασφάλεια στη Μαύρη Θάλασσα-ΝΑ Βαλκάνια, Αλεξανδρούπολη (Στρατόπεδο Γιαννούλη).

Οι ευκαιρίες και τα στρατιωτικά πλεονεκτήματα από τη συμφωνία

Η συμφωνία ανάμεσα στις ΗΠΑ και στην Ελλάδα είναι αμοιβαία επωφελής και παρέχει πολλές και σημαντικές δυνατότητες συνεκπαίδευσης και απόκτησης εμπειριών δίπλα με την κορυφαία στρατιωτική δύναμη του πλανήτη, αρκεί να τις καταγράψουμε, αναλύσουμε και «εκμεταλλευτούμε».

*Η διμερής συνεργασία διευρύνεται στους τομείς των κοινών ασκήσεων, εξειδικευμένης συνεκπαίδευσης στο χώρο της Αεροπορίας Στρατού, αφού οι Αμερικανοί έχουν τεράστιες εμπειρίες από τέτοιες αποστολές. Επιπλέον, δικοί μας αξιωματικοί σε μεγαλύτερο αριθμό θα συνεργαστούν με Αμερικανούς και θα μεταβούν πιο συχνά στην Πολιτεία Αλαμπάμα (Φορτ Ράικερ) στην εκεί Σχολή του Army Aviation.

*Είναι πολύ θετικό ότι οι διατιθέμενες αμερικανικές βάσεις γειτνιάζουν εδαφικά με σημαντικούς δικούς μας σχηματισμούς, όπως είναι η XIIM/K Μεραρχία Πεζικού στην Αλεξανδρούπολη, η XXIVΤΘΤ (Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία) στο Λιτόχωρο Πιερίας (με μονάδες Κεντρικής Μακεδονίας) καθώς και τα ελικόπτερά μας της 1ης ΤΑΞΑΣ, θα είναι πλησίον των κορυφαίας τεχνολογίας αμερικανικών ελικοπτέρων που έχουν δράσει σε πλείστα σημεία της Γης.

*Μέσω των τεσσάρων βάσεων που προβλέπει η συμφωνία, η Ελλάδα ενισχύεται στα μέτωπα της Ανατολικής Μεσογείου, των Κεντρικών Βαλκανίων, της ΝΑ Ευρώπης, ενώ θα παρακολουθεί τις εξελίξεις σε Μαύρη Θάλασσα – Νότιο Καύκασο κ.ά.

*Ερχεται ακόμα πιο κοντά με τον αμερικανικό στρατό Ευρώπης-Αφρικής (US Army Europe-Africa), καθώς και με διακλαδικές πολυεθνικές αποστολές της Ατλαντικής Συμμαχίας από την Κεντρική Ευρώπη μέχρι τις ακτές της Αφρικής. Επίσης, συνδέει τη χώρα μας με τις πολύ υψηλού επιπέδου διοικήσεις των ΗΠΑ σε Ευρώπη και Αφρική / AFRICΟM-EUCOM που εδρεύουν στη Στουτγάρδη.

*Αν κινηθούμε με ανοικτό μυαλό, θα αναβαθμίσουμε αρκετά τους τομείς των πληροφοριών, κυβερνοπολέμου, διοικητικής μέριμνας, συμμετοχής σε εκτεταμένου πλαισίου ασκήσεις, ενώ η Αλεξανδρούπολη, ο Βόλος και η Ακτή Λιτόχωρου θα καταστούν «μαγνητικοί πόλοι» στρατηγικού ενδιαφέροντος. Η Σούδα είναι γνωστή εδώ και δεκαετίες.

*Η παρουσία των Αμερικανών στρατιωτικών συμμετοχικά θα ενισχύσει τον υποστηρικτικό ρόλο μας από την Αδριατική μέχρι τη Μαύρη Θάλασσα και από τον Δούναβη μέχρι το Αιγαίο. Οι Αμερικανοί έχουν παρουσία σε βάσεις σε Αλβανία-Βουλγαρία-Βόρεια Μακεδονία-Κόσοβο, άρα ενισχύονται οι διμερείς συνεργασίες μας και με άλλα κράτη με τα οποία θα συνεργαζόμαστε.

* Η συνεχής αμερικανική παρουσία θα αναβαθμίσει τη συνεργασία μαζί τους στο Πολυεθνικό Κέντρο Ειρηνευτικών Αποστολών στο Κιλκίς, στο πολυεθνικό Κέντρο Ναυτικής Αποτροπής στο Μαράθι/Σούδα, καθώς και με το νατοϊκών προδιαγραφών NRDC-GR / Γ’ Σώμα Στρατού στη Θεσσαλονίκη.

Ο υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας πολύ σωστά επισήμανε χθες το ρόλο και την παρουσία των δύο κρατών μας στην Ατλαντική Συμμαχία, η οποία προς το 2030 μετεξελίσσεται και προσφέρει πολλές και ενδιαφέρουσες ευκαιρίες για την περαιτέρω αναβάθμιση της χώρας μας. Τα κράτη της Μαύρης Θάλασσας και της Υπερκαυκασίας – Ουκρανία αντιμετωπίζουν τη ρωσική απειλή και την ύπουλη κινεζική διείσδυση. Η Ελλάδα, μέσω των διευκολύνσεων που θα παρέχει στις ΗΠΑ, ενδυναμώνει το στίγμα της και δηλώνει παρούσα στο νέο γίγνεσθαι. Εμφανίζεται παρούσα σε μια χρονική στιγμή που οι Αμερικανοί έχουν προβλήματα στις σχέσεις τους με την Αγκυρα (τουλάχιστον διμερή).

*Ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος είναι Διεθνολόγος-Γεωστρατηγικός Αναλυτής