Η δήλωση που είχε κάνει ο πρώην πρόεδρος Τραμπ το 2016 ότι αποφεύγει να πληρώνει φόρους… αφού μπορεί, είχε προκαλέσει σοκ σε ορισμένους. Η αλήθεια είναι ότι οι πλούσιοι επιχειρηματίες στις ΗΠΑ φοροαποφεύγουν συστηματικά και μάλιστα με το νόμο!

«Πιστεύω ότι το σύστημα φορολόγησης πρέπει να αλλάξει… Ο υπερβολικός πλούτος δεν είναι αποδεκτός από την κοινωνία μας». Αυτά είναι λόγια ενός «υπερβολικά πλούσιου», του επενδυτή Γουόρεν Μπάφετ. Η «ομολογία» του Μπάφετ έγινε ενώ ο ίδιος έχει επωφεληθεί τα μέγιστα από τη φορολογία των μεγάλων επιχειρήσεων στις ΗΠΑ, αφού η περιουσία του αυξήθηκε κατά 24 δισεκατομμύρια δολάρια μέσα σε τέσσερα χρόνια! Αλλά δεν είναι ο μόνος. Οι βαθύπλουτοι Αμερικανοί επιχειρηματίες, αυτοί που συνήθως φιγουράρουν στις πρώτες θέσεις της λίστας Φορμπς με τους «πιο πλούσιους του πλανήτη», καταβάλλουν ελάχιστους -ή μηδενικούς- φόρους, σε αντίθεση με τον μέσο φορολογούμενο, που συγκεντρώνει τους φόρους του με μεγάλες στερήσεις.

Η έκθεση της ProPublica, που βασίζεται σε φορολογικά στοιχεία 15ετίας (τα οποία κάποιοι διέρρευσαν) είναι πραγματικός κόλαφος για το σύστημα, που επιτρέπει στους υπερ-πλούσιους (όπως ο Τζεφ Μπέζος, ο Ελον Μασκ, ο Μπάφετ) να φορο-αποφεύγουν συστηματικά και… νόμιμα! Οι συγκεκριμένοι τρεις κροίσοι περιλαμβάνονται σε μια λίστα επιχειρηματιών που πλήρωσαν από το 2014 έως το 2018, 13,6 δισ. δολάρια σε ομοσπονδιακούς φόρους.

Δηλαδή σε διάστημα πέντε ετών πλήρωσαν μόλις 3,4% σε φόρους, ενώ το μέσο αμερικανικό νοικοκυριό, με ετήσιο εισόδημα περίπου 70.000 δολαρίων, καταβάλλει το 14% του εισοδήματός του κάθε χρόνο στην εφορία.

Ο Μπάφετ κατέβαλε φόρους με βάση τον πραγματικό φορολογικό συντελεστή, γιατί δήλωσε μόλις 125 εκατομμύρια δολάρια εισόδημα το διάστημα 2014-2018, αφού το μεγαλύτερο μέρος του πλούτου του προήλθε από κεφαλαιακά κέρδη που φορολογούνται με χαμηλό συντελεστή, ενώ πολλά από τα κέρδη του οδεύουν σε φιλανθρωπικά ιδρύματα (το 2020 δώρισε περίπου 2,9 δισ. δολάρια σε πέντε ιδρύματα). Την ίδια περίοδο ο ιδρυτής της Amazon, Τζεφ Μπέζος (η περιουσία του οποίου αξιολογείται στα 200 δισ. δολάρια), είχε κέρδη 99 δισεκατομμυρίων δολαρίων, αλλά δήλωσε εισόδημα 4,22 δισ. δολαρίων και πλήρωσε μόλις το 0,98% του ποσού που γέμισε το ταμείο του. Ο Μπέζος δεν κατέβαλε καθόλου φόρο το 2007, σύμφωνα με την ProPublica, γιατί δήλωσε ζημιές από επενδύσεις, μειώσεις χρεών και άλλα έξοδα. Το 2011, χρονιά που είχε κέρδη 18 δισ. δολαρίων, επίσης δεν κατέβαλε φόρους.

Ο Ελον Μασκ, ο εκκεντρικός και φουτουριστής διευθύνων σύμβουλος της Tesla, κέρδισε 13,9 δισεκατομμύρια δολάρια μεταξύ 2014 και 2018, όμως δήλωσε εισόδημα 1,5 δισ. και κατέβαλε φόρους για το 3,27% αυτών των κερδών.

Η ProPublica προσμέτρησε κέρδη τα οποία δεν φορολογούνται βάσει του ισχύοντος φορολογικού κώδικα των ΗΠΑ, γιατί θεωρούνται «μη πραγματοποιηθέντα», σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές.

Οπως τονίζεται, οι δισεκατομμυριούχοι δεν παραβαίνουν το νόμο, γιατί υπολογίζεται ο πραγματικός φορολογικός συντελεστής με βάση τον πλούτο που αποκόμισαν και όχι με βάση το εισόδημά τους. Ο γνωστός δισεκατομμυριούχος Μάικλ Μπλούμπεργκ, ο οποίος περιλαμβάνεται στη λίστα με τους κροίσους που πληρώνουν «ψίχουλα» σε σχέση με τα κέρδη τους, κατήγγειλε πως διέπραξαν παρανομία όσοι διέρρευσαν αυτά τα απόρρητα στοιχεία για τους φόρους που καταβάλλουν οι βαθύπλουτοι Αμερικανοί, δηλαδή το 1% των πολιτών. Το υπόλοιπο 99% αναμένει τη φορολογική μεταρρύθμιση που έχει υποσχεθεί ο Αμερικανός πρόεδρος Τζο Μπάιντεν, με την αύξηση του φορολογικού συντελεστή για τους πλούσιους από το 37% στο 39,6%. Με τα χρήματα από τους φόρους αυτούς, έχει υποσχεθεί αύξηση δαπανών και επιδομάτων για την εκπαίδευση, τη φροντίδα των παιδιών και οικογενειών.