Καθοριστικός για την επίτευξη της συμφωνίας Ελλάδας-Γαλλίας, η οποία δρομολογήθηκε τους τελευταίους 18 μήνες με πρώτο σταθμό τις περσινές συνομιλίες στο Αζαξιό, στάθηκε ο Σεπτέμβριος του 2021, οπότε και κορυφώθηκαν οι συζητήσεις μεταξύ των δύο πλευρών σε Μασσαλία, Αθήνα, αλλά και στη Νέα Υόρκη, για να φθάσουμε τελικά στο προχθεσινό δείπνο των δύο ηγετών στο Παρίσι και στη χθεσινή υπογραφή, παρουσία των κυρίων Μακρόν και Μητσοτάκη, της συμφωνίας από τους συναρμόδιους υπουργούς Εξωτερικών και Εθνικής Αμυνας των δύο χωρών.

Η ελληνογαλλική συμφωνία είχε «κλειδώσει» ωστόσο κατά την πρόσφατη παρουσία του Εμανουέλ Μακρόν στην Αθήνα για τη Σύνοδο Κορυφής των μεσογειακών χωρών της Ε.Ε., με τις πληροφορίες μάλιστα να αναφέρουν ότι αυτό συνέβη κατά τις συνομιλίες που είχε ο κ. Μητσοτάκης με τον κ. Μακρόν στο αυτοκίνητο και στη διάρκεια της ξενάγησης που έκανε ο Ελληνας πρωθυπουργός στον Γάλλο πρόεδρο στην Ακρόπολη, το βράδυ της Παρασκευής της 17ης Σεπτεμβρίου, μετά το δείπνο των ηγετών των 9 χωρών που συμμετείχαν στη Σύνοδο. Ηταν μια επίσκεψη που κρατήθηκε  τότε μακριά από τα φώτα της δημοσιότητας και ο ίδιος ο κ. Μητσοτάκης την έχει επικαλεστεί ως ενδεικτική της πολύ ανθρώπινης και φιλικής σχέσης που διατηρεί με τον Γάλλο πρόεδρο.

Επρόκειτο για τη δεύτερη επαφή που είχαν οι δύο ηγέτες μέσα σε διάστημα μικρότερο του ενός μήνα, καθώς ο πρωθυπουργός είχε μετάσχει στις αρχές Σεπτεμβρίου στη Μασσαλία, ως προσκεκλημένος του κ. Μακρόν, και στη συνάντηση υψηλού επιπέδου της Διεθνούς Ενωσης Προστασίας της Φύσης, όπου παρουσιάστηκε η γαλλική πρωτοβουλία «Μεσόγειος, υποδειγματική θάλασσα έως το 2030».

Πολύ έντονο ήταν όμως και το διπλωματικό παρασκήνιο των προηγούμενων ημερών την ώρα που προετοιμάζονταν τα τελικά κείμενα της συμφωνίας. Ως επίκεντρο είχαν όχι μόνο τις δύο πρωτεύουσες, αλλά και τη Νέα Υόρκη, στην οποία είχαν βρεθεί την προηγούμενη εβδομάδα ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών, Νίκος Δένδιας, πραγματοποιώντας επαφές στο πλαίσιο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Ο κ. Δένδιας είχε συναντηθεί μάλιστα με τον Γάλλο ομόλογό του στο περιθώριο της συνεδρίασης του Συμβουλίου υπουργών Εξωτερικών της Ε.Ε. που είχε πραγματοποιηθεί εκεί, συζητώντας ορισμένες σημαντικές λεπτομέρειες της συμφωνίας, η οποία, πέρα από τη στρατηγική και τη στρατιωτική συνεργασία, περιέχει ειδικό κεφάλαιο για τη στενή συνεργασία στην εξωτερική πολιτική, το οποίο προβλέπει τακτικές επαφές μεταξύ των υπουργών Εξωτερικών των δύο χωρών, αλλά και το συντονισμό εν γένει μεταξύ των δύο υπουργείων τόσο σε διμερή όσο και σε πολυμερή πλαίσιο (Ε.Ε., ΝΑΤΟ, ΟΗΕ).

Στο κείμενο γίνεται επίσης ιδιαίτερη αναφορά στην επιδίωξη ενίσχυσης του ρόλου της Ευρώπης στον κόσμο, λαμβάνοντας πάντα υπόψη τις στρατηγικές σχέσεις με άλλους συμμάχους, αρχής γενομένης από τις ΗΠΑ. Στο πλαίσιο αυτό, και σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ο υπουργός Εξωτερικών είχε ενημερώσει έγκαιρα την αμερικανική πλευρά για την επικείμενη υπογραφή της συμφωνίας.

Στην κυβέρνηση εκτιμούν πως η «στρατηγική εταιρική σχέση για τη συνεργασία στην άμυνα και στην ασφάλεια» επισφραγίζει τη στενή συμμαχική σχέση που έχουν αναπτύξει οι δύο χώρες, αναβαθμίζει το γεωπολιτικό αποτύπωμα της Ελλάδας στην Ευρώπη και στην περιοχή και ενισχύει τις αποτρεπτικές δυνατότητες της χώρας με την ανακοίνωση για την απόκτηση τριών νέων γαλλικών φρεγατών.

Ιδιαίτερη σημασία αποδίδεται στη ρήτρα αμοιβαίας αμυντικής συνδρομής σε περίπτωση που μία από τις δύο χώρες δεχθεί επίθεση στην επικράτειά της, καθώς εκτιμάται πως με τον τρόπο αυτό η Ελλάδα θωρακίζεται έναντι απειλών ιδιαίτερα στην Ανατολική Μεσόγειο, ενώ, μέσω της συμφωνίας, αποκτά ουσία το άρθρο 42, παράγραφος 7 της Συνθήκης της Ευρωπαϊκής Ενωσης για τη ρήτρα αμοιβαίας άμυνας.

Κυβερνητικές πηγές εκτιμούν πως με τη συμφωνία Ελλάδα και Γαλλία υπερβαίνουν τις υποχρεώσεις η μία έναντι της άλλης στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ενωσης και του ΝΑΤΟ, αλλά ταυτόχρονα ενισχύουν τον ευρωπαϊκό πυλώνα της άμυνας και το ΝΑΤΟ, καθώς πρόκειται για δύο χώρες-μέλη της Ε.Ε., αλλά και συμμάχους στο ΝΑΤΟ.

Στο Μέγαρο Μαξίμου πιστεύουν ότι με την πρόβλεψη συνεργασίας στην άμυνα και στην εξωτερική πολιτική η Ελλάδα πρωταγωνιστεί, όπως είχε προαναγγείλει ο Κυριάκος Μητσοτάκης από τη ΔΕΘ αλλά και στις δηλώσεις του στην πρόσφατη Ευρωμεσογειακή Σύνοδο Κορυφής, στη συζήτηση για την ανάγκη στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε.

«Η Μεσόγειος ανοίγει δρόμους. Η ελληνογαλλική συμφωνία στρατηγικής εταιρικής σχέσης είναι ένα πρώτο μεγάλο βήμα προς την κατεύθυνση της στρατηγικής αυτονομίας της Ε.Ε.», τόνισαν χαρακτηριστικά κυβερνητικές πηγές, οι οποίες υπενθυμίζουν πως ήδη από τη Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ o Κυριάκος Μητσοτάκης μίλησε για την ανάγκη ανάπτυξης των αναγκαίων αμυντικών ικανοτήτων, ώστε η Ευρώπη να μπορεί να ανταποκρίνεται άμεσα σε προκλήσεις στην ευρύτερη γειτονιά της, όπως στη Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή και στο Σαχέλ, όπου το ΝΑΤΟ δεν θα είναι «παρών».

Σημειώνεται ότι η συμφωνία προβλέπει τακτικές διαβουλεύσεις των υπουργών Εξωτερικών και Αμυνας των δύο χωρών τόσο για θέματα ασφάλειας και άμυνας όσο και για περιφερειακά και διεθνή ζητήματα, υβριδικές απειλές, θαλάσσια ασφάλεια και μετανάστευση.