Πιο κοντά στην έγκριση των θεσμών στην αλλαγή υπολογισμού των κερδών από ομόλογα που διακρατούν η ΕΚΤ και οι άλλες κεντρικές τράπεζες (ANFA και SNP’s) και τη χρήση τους για αναπτυξιακές δαπάνες βρίσκεται η Ελλάδα, μετά τις επαφές που έγιναν στο περιθώριο του Eurogroup της Πέμπτης.

Το αίτημα της Ελλάδας είναι διπλό. Αφενός θέλει το ποσό από ANFA και SNP’s, που υπολογίζεται στα 4,8 δισ. ευρώ ως το 2022, να χρησιμοποιηθεί για πρόσθετες, συμφωνημένες με τους θεσμούς, αναπτυξιακές δαπάνες με πολλαπλασιαστικό αποτέλεσμα στην ανάπτυξη και την απασχόληση. Αφετέρου, το υπουργείο Οικονομικών θέλει τα χρήματα αυτά να υπολογίζονται και στο ποσό του πρωτογενούς πλεονάσματος με βάση το καθεστώς ενισχυμένης εποπτείας ώστε να προστίθεται στον δημοσιονομικό χώρο και να μπορεί να διατεθεί για μόνιμες δράσεις.
Στο πρώτο μέρος του αιτήματος δεν υπάρχουν αντιρρήσεις από τους εταίρους.

Το δεύτερο σκέλος, όμως, δημιουργεί αντιδράσεις καθώς κάποιες χώρες του Βορρά έχουν ήδη υπαινιχθεί ότι με μια τέτοια διευκόλυνση, που θα αύξανε τον ετήσιο δημοσιονομικό χώρο κατά 1,2 δισ. (τόσο αποφασίστηκε να εισπράττει η Ελλάδα κάθε χρόνο), μπορεί να χαλαρώσουν οι προσπάθειες σε δημοσιονομικό επίπεδο.

Σε αυτό το θέμα η Ευρωπαϊκή Επιτροπή εξέφρασε και εμπράκτως την υποστήριξή της στο ελληνικό αίτημα. Στις φθινοπωρινές προβλέψεις για όλα τα κράτη-μέλη και στο τμήμα τους που αφορά στην Ελλάδα εκφράζει από τώρα τη βεβαιότητα ότι και φέτος, μετά τα μέτρα που ελήφθησαν και από την προηγούμενη κυβέρνηση τον Μάιο αλλά και από τη σημερινή, κυρίως με τη μείωση του ΕΝΦΙΑ, θα έχει πρωτογενές πλεόνασμα 3,8% του ΑΕΠ, δηλαδή θα έχει και υπερπλεόνασμα 0,3% του ΑΕΠ. Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι πιστοποιεί από τώρα ότι η Ελλάδα θα πετύχει τον δημοσιονομικό της στόχο και το 2020 και το 2021 απαντώντας με τον τρόπο αυτό στις αμφιβολίες κύκλων του Eurogroup.

Στο ίδιο μήκος κύματος αναμένεται να κινηθεί και η έκθεση της 4ης αξιολόγησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή η οποία αναμένεται να δημοσιοποιηθεί μέχρι και τις 20 του μήνα μαζί με την έγκριση του προϋπολογισμού του 2020. Μάλιστα, σύμφωνα με διπλωματικούς κύκλους από τις Βρυξέλλες, στην έκθεση της επιτροπής θα εκφράζεται και η θετική γνώμη για το ελληνικό αίτημα σε ό,τι αφορά τα κέρδη ομολόγων.

Απώτερος στόχος είναι η Ελλάδα να εμφανιστεί στο Eurogroup της 4ης Δεκεμβρίου έχοντας όλα τα πιστοποιητικά φερεγγυότητας σχετικά με την πιστή τήρηση συνετής δημοσιονομικής πολιτικής. Πηγές από τις Βρυξέλλες τόνιζαν ότι ακόμη και η αναθεώρηση προς τα κάτω των προβλέψεων για την ανάπτυξη από φέτος μέχρι και το 2021 δεν επηρεάζει. Τούτο θα δώσει στην ελληνική πλευρά ένα επιπλέον επιχείρημα για να διεκδικήσει για αναπτυξιακές δαπάνες τα χρήματα από SNP’s και ANFA ώστε να δώσει στην οικονομία, που έχει αφήσει πίσω της μια δεκαετία σοβαρής κρίσης, την κατάλληλη αναπτυξιακή ώθηση.

Ιδανικό θα είναι η Ελλάδα φεύγοντας από το τελευταίο Eurogroup να έχει εκτός από την έγκριση του προϋπολογισμού για τον επόμενο χρόνο και την έγκριση για την αλλαγή του υπολογισμού των κερδών από τα ομόλογα.

Βεβαίως, η λειτουργία του νέου καθεστώτος θα πρέπει να συμπληρωθεί και με ένα νέο πακέτο υποχρεώσεων για την Ελλάδα, για τις οποίες θα εξετάζεται κάθε εξάμηνο πριν πάρει τα 600 εκατ. ευρώ της κάθε εξαμηνιαίας δόσης. Με μια καταρχήν έγκριση της αλλαγής του υπολογισμού, το πλέγμα της αιρεσιμότητας θα είναι έτοιμο τους πρώτους μήνες του 2020.

ΛΥΣΗ ΜΕΧΡΙ ΤΟ EUROGROUP ΤΟΥ ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ

Τα προαπαιτούμενα που κουβαλάμε από το 3ο Μνημόνιο

Στον δρόμο για το Eurogroup του Δεκεμβρίου το υπουργείο Οικονομικών θα πρέπει να λύσει τα επιμέρους προβλήματα που επιμένουν σε σειρά από προαπαιτούμενα που «σέρνει» η Ελλάδα από το τέλος του τρίτου Μνημονίου τον περσινό Αύγουστο.

Το μεγαλύτερο από αυτά τα προβλήματα είναι τα εργαλεία για τη μείωση των «κόκκινων» δανείων. Ηδη το υπουργείο Οικονομικών έχει ανοίξει το θέμα της παράτασης του καθεστώτος προστασίας της πρώτης κατοικίας το οποίο έχει εγγράψει από την έναρξη λειτουργίας του τον Ιούνιο μέχρι τώρα μόνο 10 ρυθμίσεις οφειλών δανειοληπτών που κινδύνευε η πρώτη κατοικία τους. Οι δανειστές είχαν δεχθεί με βαριά καρδιά τον νέο νόμο, με την προϋπόθεση η ελληνική πλευρά να προετοιμάσει ένα νέο συνολικό ιδιωτικό πτωχευτικό δίκαιο από τις αρχές του 2020. Η πρόταση για παράταση και αιφνιδίασε και δυσαρέστησε.

Ενα δεύτερο σημαντικό θέμα παραμένει ο μηδενισμός των οφειλών του Δημοσίου σε ιδιώτες. Οι θεσμοί δεν μπορούν ακόμη να καταλάβουν πώς είναι δυνατόν να μην μπορεί εδώ και ενάμισι έτος ένα ποσό 2,5 δισ. ευρώ να μηδενιστεί. Το υπουργείο Οικονομικών έχει δεσμευτεί -όπως και η προηγούμενη ηγεσία- να δημιουργήσει ένα σύστημα το οποίο θα μηδενίσει τις υφιστάμενες οφειλές ενώ θα υπάρχουν δικλίδες ασφαλείας ώστε να μη δημιουργούνται νέα χρέη.

Μεγάλο στοίχημα παραμένει για τους δανειστές η Ελλάδα να μπορέσει να αναστρέψει το κλίμα επενδυτικής ένδειας και να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον ώστε να υπάρξουν αξιόλογες άμεσες ξένες επενδύσεις τα επόμενα χρόνια.

Παρ’ όλα αυτά κοινοτικοί αξιωματούχοι δήλωναν ικανοποίηση για την προώθηση του σχεδίου «Ηρακλής» που αναμένεται να βοηθήσει στη μείωση των «κόκκινων» δανείων κατά 30 δισ. ευρώ. Ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας διαβεβαίωσε τον επίτροπο για τα χρηματοοικονομικά Βάλντις Ντομπρόβσκις, με τον οποίο συναντήθηκε την Πέμπτη, ότι μέχρι και το τέλος της εβδομάδας θα αρχίσει να συντάσσεται το σχέδιο νόμου για τη θεσμοθέτησή του.