Πέντε χρόνια οικονομικής αβεβαιότητας για νοικοκυριά και επιχειρήσεις, που ξεκίνησαν με το δημοψήφισμα του 2016 για το Brexit, έφτασαν στο τέλος. Ευρωπαϊκή Ενωση και Ηνωμένο Βασίλειο κατέληξαν σε εμπορική συμφωνία που καλύπτει τα περισσότερα αγαθά, με περιορισμένες ωστόσο υπηρεσίες.

Αυτό σημαίνει ότι από την 1η/1/21 οι κατασκευαστές στην Ε.Ε. και στο Ηνωμένο Βασίλειο θα μπορούν να συνεχίσουν τις συναλλαγές μεταξύ τους, χωρίς ποσοστώσεις ή δασμούς, καθώς το σενάριο για τους δασμούς του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου έχει αποφευχθεί. Αντιθέτως, ο τομέας των υπηρεσιών (που αντιπροσωπεύει περίπου το 80% της βρετανικής οικονομίας) θα έχει περιορισμένη πρόσβαση στην ενιαία αγορά της Ε.Ε.

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ περιλαμβάνει την κατάργηση δασμών και ποσοστώσεων για αγαθά Ε.Ε. και Βρετανίας. Ωστόσο, θα εφαρμόζονται τελωνειακοί έλεγχοι για να διασφαλιστεί ότι τα εμπορεύματα συμμορφώνονται με τη συμφωνία, γεγονός που θα οδηγήσει σε πρόσθετη γραφειοκρατία. Από την 1η Ιανουαρίου, εταιρίες στον βρετανικό τομέα χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών θα χάσουν τη δυνατότητά τους για πώληση των προϊόντων τους στην ενιαία αγορά. Αυτό αποτελεί σημαντικό ζήτημα για το Ηνωμένο Βασίλειο, καθώς οι χρηματοοικονομικές υπηρεσίες αντιπροσωπεύουν περίπου το 7% της βρετανικής οικονομίας.

ΒΑΣΕΙ ΤΗΣ ΣΥΜΦΩΝΙΑΣ, δεν υπάρχει αυτόματη αναγνώριση των επαγγελματικών προσόντων. Αυτό σημαίνει ότι δικηγόροι, λογιστές, αρχιτέκτονες και άλλοι επαγγελματίες σε Ε.Ε. και Ηνωμένο Βασίλειο δεν θα μπορούν να πωλούν αυτόματα τις υπηρεσίες τους. Αυτό μπορεί να αποτελέσει έναν ακόμα τομέα πιθανών διαπραγματεύσεων το 2021. Η συμφωνία δεν περιλαμβάνει τη λεγόμενη «αμοιβαία αναγνώριση της αξιολόγησης συμμόρφωσης», που σημαίνει ότι οι εταιρίες της Ε.Ε. και της Βρετανίας θα πρέπει να πιστοποιήσουν τα προϊόντα τους η μια στις αγορές της άλλης, γεγονός που θα δημιουργήσει επιπλέον κόστος. Η ελεύθερη κυκλοφορία ατόμων θα τερματιστεί, πράγμα που σημαίνει ότι θα χρειάζεται βίζα για εργασία.

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ θα τεθεί σε ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, το οποίο εκπροσωπεί τις ευρωπαϊκές κυβερνήσεις και το Βρετανικό Κοινοβούλιο. Η ψηφοφορία στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα διεξαχθεί τον Ιανουάριο, πράγμα που σημαίνει ότι η εμπορική συμφωνία θα τεθεί σε ισχύ μόνο προσωρινά την 1η Ιανουαρίου, εν αναμονή της πλήρους επιβεβαίωσης από τους Ευρωπαίους βουλευτές. Στο Ηνωμένο Βασίλειο, το Συντηρητικό Κόμμα του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον (φωτό) έχει άνετη πλειοψηφία εδρών στο Κοινοβούλιο, με κάποια μέλη του αντιπολιτευόμενου Εργατικού Κόμματος να ενδέχεται να υπερψηφίσουν τη συμφωνία. Αν και ενδέχεται κάποιοι συντηρητικοί ευρωσκεπτικιστές βουλευτές να καταψηφίσουν τη συμφωνία, η αντίδραση δεν θα είναι, ωστόσο, τόσο ισχυρή για να τορπιλίσει τη συμφωνία, της οποίας η προσωρινή εφαρμογή θα δημιουργήσει κάποια αβεβαιότητα σχετικά με το μέλλον της. Παρ’ όλα αυτά, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο πιθανότατα θα την επικυρώσει λαμβάνοντας υπόψη το σημαντικό πολιτικό κεφάλαιο που έχει επενδύσει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

ΒΡΑΧΥΠΡΟΘΕΣΜΑ, η μειωμένη πρόσβαση του Ηνωμένου Βασιλείου στην αγορά της Ε.Ε. ενδέχεται να επηρεάσει αρνητικά τη βρετανική οικονομία. Μακροπρόθεσμα, αυτή η εμπορική συμφωνία δίνει στο Λονδίνο κάποιο βαθμό αυτονομίας για να αναπτύξει τους δικούς του κανόνες και πρότυπα, ανοίγοντας την πόρτα της διαπραγμάτευσης εμπορικών συμφωνιών με άλλες χώρες. Για την Ε.Ε., η συμφωνία διατηρεί την πρόσβαση στη βρετανική αγορά στον τομέα με εμπορικό πλεόνασμα (αγαθά), μειώνοντας την έκθεσή της στον τομέα που έχει εμπορικό έλλειμμα (υπηρεσίες). Η συμφωνία πέτυχε, επίσης, τον στόχο της Ε.Ε. να διατηρήσει τα ιρλανδικά σύνορα ανοιχτά, διατηρώντας την ακεραιότητα της ενιαίας αγοράς από τον εξωτερικό ανταγωνισμό, διότι περιλαμβάνει διατάξεις για την επιβολή κυρώσεων στο Ηνωμένο Βασίλειο σε περίπτωση αθέμιτου ανταγωνισμού.

Η ΣΥΜΦΩΝΙΑ θέτει τέλος σε μια περίοδο πολιτικής και οικονομικής αναταραχής, που ξεκίνησε με το δημοψήφισμα για το Brexit τον Ιούνιο του 2016. Ε.Ε. και Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσουν να διαπραγματεύονται εκκρεμείς πτυχές των διμερών σχέσεων, καθώς και των διμερών διαφορών που ενδέχεται να εμφανίζονται κατά την εφαρμογή της. Αλλά με τη συμφωνία ελεύθερου εμπορίου, το Brexit θα αποτελέσει, επιτέλους, ένα δευτερεύον ζήτημα στην ευρωπαϊκή πολιτική. Από το 2016, επιχειρηματικές ομάδες, συνδικάτα, αγρότες, ενώσεις καταναλωτών και άλλες ομάδες έχουν ζητήσει σαφήνεια από την Ε.Ε. και το Ηνωμένο Βασίλειο σχετικά με τη μελλοντική τους σχέση. Το Brexit υπήρξε, επίσης, κυρίαρχος παράγοντας της βρετανικής πολιτικής και, σε πολύ μικρότερο βαθμό, της πολιτικής της Ε.Ε.

ΜΙΑ ΑΠΟ τις σημαντικότερες μακροπρόθεσμες πολιτικές συνέπειες του Brexit για το Ηνωμένο Βασίλειο θα είναι η ανεξαρτησία της Σκοτίας. Η πλειοψηφία των Σκοτσέζων ψηφοφόρων υποστήριξε την «παραμονή» στη διάρκεια του δημοψηφίσματος για το Brexit και το κυβερνών Σκοτσέζικο Εθνικό Κόμμα θέλει άλλο ένα δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της χώρας, κάτι στο οποίο το Λονδίνο αντιτίθεται. Για την Ε.Ε., ένας βασικός πολιτικός στόχος ήταν να στείλει το μήνυμα στους δικούς της ψηφοφόρους ότι η έξοδος από την Ενωση δεν είναι εύκολη ή ανώδυνη.