Η συμφωνία μεταξύ Γαλλίας και Ελλάδας είναι πλέον πραγματικότητα. Και οι δύο χώρες έκαναν πλέον τις επιλογές τους.

Γράφει ο Δρ Αθανάσιος Ε. Δρούγος

Το Παρίσι μετά το σκληρό και πολύ δυνατό «χαστούκι» από τους Αγγλοσάξονες στο θέμα των πυρηνοκίνητων υποβρυχίων της Αυστραλίας (που σαφέστατα υπερτερούν των συμβατικών της Γαλλίας) επεδίωξε μία γρήγορη αναπροσαρμογή στα εξοπλιστικά με την ουσιαστικοποίηση του ανοίγματος προς την Αθήνα ατενίζοντας προς Μεσόγειο. Πολλές εναλλακτικές επιλογές δεν είχε, αφού σε αρκετούς κύκλους του ΝΑΤΟ και των δυτικών συμμάχων σε Ινδικό, Ειρηνικό δεν είχε ούτε έχει πρόσβαση, αφού όλες αυτές οι χώρες (π.χ. Ιαπωνία, Ν. Κορέα, Βιετνάμ, Ταϊβάν, Ινδονησία, Φιλιππίνες)  κοιτάνε προς τους Αμερικανούς.

Προσαρμογή

Λόγω POST BREXIT/GLOBAL BRITAIN πλασάρονται και οι Βρετανοί με την ενεργοποίηση της πενταμερούς (Μ. Βρετανία, Σιγκαπούρη, Μαλαισία, Αυστραλία, Νέα Ζηλανδία) του 1971, άρα η Γαλλία έχει μειωμένη επιρροή στον κεντρικό και νότιο Ειρηνικό. Με κάποια υπερπόντια εδάφη σαν τη Νέα Καληδονία και την Ταϊτή δεν μπορείς να διαδραματίσεις ισχυρό ρόλο και να έχεις επιρροή από τον Βερίγγειο πορθμό μέχρι τις παρυφές της Ανταρκτικής. Ούτε βέβαια και στον Ινδικό ωκεανό με τη νήσο Ρεϊνιόν/Σεν Ντενί και την ακατοίκητη νήσο Κεργκελέν (της απελπισίας) ή έστω το Τζιμπουτί. Τη στιγμή που οι Αμερικανοί έχουν τον τεράστιο δορυφορικό σταθμό παρακολουθήσεων στις Σεϋχέλλες, λιμενικές διευκολύνσεις στη Μομπάσα της Κένυας και ασφαλώς το αρχιπέλαγος Τσάγκος/ατόλη Ντιέγκο Γκαρσία (υπό αμερικανοβρετανικό έλεγχο) στο κέντρο του Ινδικού. Ηταν ολοφάνερο ότι οι Βρετανοί και οι Αυστραλοί δεν ήθελαν τη Γαλλία στην τεράστια αυτή γεωγραφική ζώνη. Ηταν λογικό το Παρίσι να προσαρμοστεί.

Η χώρα μας ενήργησε με βάση τα ισχύοντα και δεδομένα, αφού αντιμετωπίζει συνεχή και κλιμακούμενη πολυδιάστατη απειλή από τη γειτονική Τουρκία. Από τα υπάρχοντα αυτό τον καιρό διαθέσιμα πλοία η τελική επιλογή έχει αρκετά θετικά σημεία και τα σκάφη που θα κατασκευαστούν θα είναι καινούργια με λίαν υπολογίσιμα όπλα, συστήματα ανίχνευσης κ.λπ. Αναφορικά με τα επιμέρους της διμερούς συμφωνίας των 31 άρθρων, θα εμφανιστούν μέσα στους επόμενους μήνες αρκετά προβλήματα και δυσχέρειες. Μπορεί η αμερικανική κυβέρνηση δημόσια να θεωρεί ως έχουσα θετικά στοιχεία τη συμφωνία, αλλά μην είμαστε καθόλου βέβαιοι ότι όλες οι εσωτερικές ομάδες επιρροής και κορυφαίες «δεξαμενές εγκεφάλων» στις ΗΠΑ που χαράσσουν πολιτική την ευνοούν.

Η επόμενη ημέρα της διμερούς συμφωνίας έχει πολλά θέματα που είναι ομιχλώδη, απαιτούν διευκρινίσεις  και όχι μόνο…

1 Η Γαλλία είναι από τα μέσα της δεκαετίας του ‘60 ενδιαμέσου υπόστασης πυρηνική δύναμη, έχουσα πραγματοποιήσει στην Αλγερία και στη γαλλική Πολυνησία πυρηνικές δοκιμές διαφόρων κατηγοριών (ακόμα και ατμοσφαιρικές). Τα γαλλικά πυρηνικά όπλα (αεροναυτικά, αφού έχει καταργηθεί εδώ και χρόνια το χερσαίο οπλοστάσιο) δεν υπάγονται στο ΝΑΤΟ. Το γαλλικό πυρηνικό δόγμα είναι διαφορετικής προσέγγισης συγκριτικά με τα δόγματα του ΝΑΤΟ ή και με τη βρετανική υποβρυχιακή (αμερικανικής επιρροής του συστήματος TRIDENT D5) πυρηνική δύναμη. Ανώτατος παράγοντας του ΝΑΤΟ που μίλησα επί μία ώρα χθες μού έθεσε σειρά ερωτημάτων για το αν η γαλλική πυρηνική δύναμη καλύπτει τη χώρα μας, ως επίσης τα ενδεχόμενα (θεωρητικά μεν, αλλά ποτέ δεν ξέρεις) ενδογενών εκτιμήσεων διαφορών μεταξύ Παρισιού και λοιπών συμμάχων (προσεχές εκτενές άρθρο μου) σε περίπτωση που η όποια γαλλική κάλυψη έρθει σε «αντιπαράθεση» με τις αποφάσεις της Ομάδας Πυρηνικού Σχεδιασμού/ΝPG και τις κατευθυντήριες οδηγίες του SACEUR και της Στρατηγικής Διοίκησης των ΗΠΑ (δευτερευόντως) από το Κολοράντο Σπρινγκς.

Επίσης, μου τόνισε ότι η Τουρκία καλύπτεται (όπως και η Ελλάδα) από την πυρηνική «ομπρέλα» του ΝΑΤΟ, ενώ στο Ιντσιρλίκ της ΝΑ. Τουρκίας «φιλοξενούνται» 52 πυρηνικές βόμβες Β61Β (τακτικά πυρηνικά όπλα). Είναι απαραίτητο να ξεκαθαριστεί γιατί το Παρίσι για δεκαετίες είχε προβλήματα στο αν καλυπτόταν πυρηνικά η γερμανογαλλική ταξιαρχία στο Μπάντεν-Μπάντεν και μεταξύ Βόννης (τότε) και Παρισιού έκαναν την εμφάνισή τους τότε πολλά προβλήματα.

2 Ο Νίκος Παναγιωτόπουλος σε τηλεοπτική του εμφάνιση υποστήριξε ότι η γαλλική «κάλυψη» αφορά και προκλήσεις τρίτης χώρας σε θαλάσσιους χώρους. Ομως, η Ελλάδα επί του παρόντος κινείται πάνω σε δυνητική ΑΟΖ και δεν έχουμε επιλύσει το θέμα της υφαλοκρηπίδας. Οι Τούρκοι συνεχώς παραβιάζουν τα μεταξύ 6-12 ναυτικά μίλια (με ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις), ενώ δεν αποδέχονται τα όρια του FIR Αθηνών και το εύρος του εναερίου χώρου μας στα 10 ναυτικά μίλια (που δεν αποδέχεται και το ΝΑΤΟ/Στρατηγείο Αεροπορικών Δυνάμεων στο Ράμσταϊν). Τότε τι καλύπτει η Γαλλία, τι δεν καλύπτει, ενώ από το Ράμσταϊν έχουν άλλες εκτιμήσεις; Μη λησμονούμε ότι η Συμμαχία δεν θεωρεί ως απειλητικές τις παραβιάσεις και παραβάσεις της Τουρκικής Αεροπορίας από το 1974 που η χώρα μας αποχώρησε από το στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ και το 1980 άρον άρον επέστρεψε…

Μπορεί κάποια σενάρια να εμφανίζονται ως υποθετικά, αλλά «ο διάολος είναι στις λεπτομέρειες» (για αυτούς που φυσικά γνωρίζουν). Επίσης, αν η Αγκυρα ενεργεί παράνομα στη δυνητική ελληνική ΑΟΖ ή στα όρια του προβληματικού τουρκολιβυκού μνημονίου του 2019 και η Αθήνα αισθάνεται απειλούμενη, πώς θα κινηθεί η Γαλλία; Οι πρόσφατες εμπειρίες από το Λιβυκό πέλαγος και η τουρκογαλλική «κόντρα» που οδήγησε στη σύνταξη της απόρρητης έκθεσης του Ανωτάτου Στρατηγείου των ναυτικών δυνάμεων του ΝΑΤΟ στο Νόρθγουντ (πάντοτε υπό Βρετανό ναύαρχο) δεν δικαίωσε το Παρίσι, οπότε τότε τι γίνεται;

3 Προφανώς αντιλαμβάνομαι τις συνεχείς τουρκικές απειλές. Η συμφωνία Μητσοτάκη-Μακρόν αναφέρεται ονομαστικά σε από κοινού δράση-συνδρομή σε άλλες γεωγραφικές ζώνες, όπου η χώρα μας δεν εμπλέκεται ούτε έχει άμεσα και συγκεκριμένα συμφέροντα. Επειδή η Γαλλία έχει αποτύχει στις μετα-αποικιακές επιχειρήσεις από το 2014 στο Μάλι και στον υποσαχάριο χώρο κατά των ισλαμιστών ανταρτών, επιδιώκει να εμπλέξει άλλων κρατών πολυεθνικές δυνάμεις, είτε μέσω της επιχείρησης BARKHANE κράτη της Ε.Ε. (μέχρι πρόσφατα, αφού η επιχείρηση σταμάτησε) είτε μέσω της περιορισμένα πολυεθνικής δύναμης TAKUBA.

Αν ισχύσει η διμερής συμφωνία της Ελλάδας με τη Γαλλία για άλλες περιοχές, τίθεται θέμα, γιατί η Γαλλία δεν ενεργεί εκεί βάσει καταλυτικών αποφάσεων του Σ.Α./ΟΗΕ ή του Οργανισμού Αφρικανικής Ενωσης (και εννοώ κρυστάλλινες αποφάσεις). Δηλαδή, ενδέχεται να κληθεί η χώρα μας να στείλει δύναμη υποστήριξης της Γαλλίας στο Τιμπουκτού του Μάλι ή στο Κόνακρι της Γουινέας ή στην Ντζαμένα του Τσαντ. Εμείς τι γυρεύουμε εκεί;

Το ΝΑΤΟ είναι διαφορετική περίπτωση, αφού ενεργεί βάσει αποφάσεων του Σ.Α./ΟΗΕ (π.χ. Αφγανιστάν/1386) ή έστω του Βορειοατλαντικού Συμβουλίου, σε υποστήριξη της ιστορικής απόφασης 1204 για την ανάπτυξη της KFΟR στο Κόσοβο το 1999 (και σε εφαρμογή της στρατιωτικής συμφωνίας του Κουμάνοβο της τότε FYROM). Απαιτούνται εξονυχιστικές διευκρινίσεις για το αν η τυχόν εμπλοκή τις Ελλάδας είναι σε συνάρτηση ή σε εφαρμογή αποφάσεων ΟΗΕ, ΟΑΣΕ, ΝΑΤΟ, Ε.Ε. ή ακόμα και περιφερειακών διακυβερνητικών οργανισμών. Στην περίπτωση του δεύτερου πολέμου στον Κόλπο το 2003 δεν υπήρχε εμπλοκή του ΝΑΤΟ, αλλά ήταν μονομερής ενέργεια κατά του σανταμικού Ιράκ από τους Αμερικανοβρετανούς και «συνασπισμό προθύμων». 

4 Οπως δείχνουν τα πράγματα η διμερής συμφωνία, αν ενεργοποιηθεί πλήρως, σε πολλούς επιμέρους τομείς ενδέχεται να προκαλέσει εσωτερικές τριβές (μέσα στο ΝΑΤΟ αλλά και στην Ε.Ε.) με απρόβλεπτες επιπτώσεις… Λόγω GLOBAL BRITAIN και AUKUS θα έχει προεκτάσεις και σε ευρύτερα θέματα της Κύπρου, που θα έρθουν σε σύγκρουση με την επικείμενη αναβάθμιση των βρετανικών βάσεων σε Ακρωτήρι και Δεκέλεια.

Συμπερασματικά η συμφωνία προσφέρει κάποιες υπολογίσιμες και σημαντικές ευκαιρίες στα εξοπλιστικά μας αλλά υπάρχουν «αγκάθια» σε ό,τι αφορά πολλά και επιμέρους άρθρα της που πιθανότατα να προκαλέσουν ευρωατλαντικές και ενδο-ευρωπαϊκές «τρικυμίες»…