Στις 31 Μαρτίου, καταστηματάρχες εστίασης θα παραδώσουν τα κλειδιά τους στην κυβέρνηση. Διαμαρτύρονται για το παρατεταμένο lockdown εξαιτίας του Covid-19, που θέτει σε κίνδυνο τη βιωσιμότητα των επιχειρήσεών τους, και ζητούν να επαναλειτουργήσουν, άμεσα, έχοντας την έμπρακτη στήριξη της Πολιτείας, με τη λήψη μέτρων που θα τους επιτρέψουν να… ανασάνουν από τα χρέη και θα ενισχύσουν τη ρευστότητά τους.

Υπενθυμίζεται πως στις 10 Φεβρουαρίου έλαβε χώρα η συμβολική πρωτοβουλία συλλογής κλειδιών από επιχειρήσεις μαζικής εστίασης όλης της χώρας, με σκοπό να παραδοθούν -τέλη Μαρτίου, όπως αποφασίστηκε- στο Μέγαρο Μαξίμου από αντιπροσωπεία του κλάδου.

Με κατεβασμένα… ρολά από τις 3 Νοεμβρίου του 2020, οι καταστηματάρχες εστίασης αναμένουν, με αγωνία, να «κλειδώσει» και να ανακοινωθεί, επισήμως, η ακριβής ημερομηνία που θα μπορέσουν -όσες επιχειρήσεις διαθέτουν εξωτερικούς/ημιυπαίθριους χώρους, για αρχή- να ανοίξουν για να υποδεχθούν τους καταναλωτές.

Με βάση το τελευταίο, επικρατέστερο, σενάριο, αυτή η ημέρα τοποθετείται περί τα μέσα Απριλίου, πιθανόν στις 19/4. Σε κάθε περίπτωση, η τελική απόφαση θα εξαρτηθεί από τα επιδημιολογικά δεδομένα.

Εξετάζοντας τα στοιχεία που παραθέτει (από ΕΛ.ΣΤΑΤ. και ΓΣΕΒΕΕ) η Πανελλήνια Ομοσπονδία Εστιατορικών & Συναφών Επαγγελμάτων (ΠΟΕΣΕ) για τον κλάδο γίνεται αντιληπτό το μέγεθος της  ζημίας που προξενεί η πανδημία στις επιχειρήσεις εστίασης και κατ’ επέκταση στο σύνολο της οικονομίας.

Συγκεκριμένα, το 2020 ο κύκλος εργασιών του κλάδου, σε σχέση με το 2019, κατέγραψε μείωση κατά 2,28 δισ. ευρώ, ποσό που αντιστοιχεί σε πτώση κατά 37,7%, σύμφωνα με την ΕΛ.ΣΤΑΤ.

Αξίζει να επισημανθεί πως η εστίαση συνιστά τον δεύτερο μεγαλύτερο εργοδότη της χώρας (πίσω από το Δημόσιο), με 80.000 επιχειρήσεις, 432.000 απασχολουμένους, καθώς επίσης 354.000 μισθωτούς και ημερομίσθιους, συνολικά (στοιχεία ΕΛ.ΣΤΑΤ. 2018).

Την ίδια ώρα, από έρευνα της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών Βιοτεχνών Εμπόρων Ελλάδας (ΓΣΕΒΕΕ), προκύπτει πως περισσότερες από 9 στις 10 μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις εστίασης (95%) κατέγραψαν μείωση τζίρου το 2020. Γι’ αυτές, ο μέσος όρος πτώσης του κύκλου εργασιών αντιστοιχούσε σε 51,7%.

Υπολογίζεται πως το 75,38% των καταστημάτων εστίασης έχει αναστείλει συμβάσεις εργασίας, που έχει ως αποτέλεσμα περίπου 200.000 εργαζομένους σε αναστολή εργασίας. «Οι θέσεις αυτές βρίσκονται σε επισφάλεια», κατά τα λεγόμενα του πρόεδρου της ΓΣΕΒΕΕ, Γιώργου Καββαθά. Κι αυτό, όπως εξήγησε, διότι «οι επιχειρήσεις τους αντιμετωπίζουν το φάσμα του λουκέτου, που επιτείνεται από την αβεβαιότητα που υπάρχει ως προς το άνοιγμα της αγοράς, αλλά και από το γεγονός πως από τη μια μεριά καλούνται να καλύψουν υποχρεώσεις έχοντας ακόμα και μηδενικά έσοδα, ενώ από την άλλη συσσωρεύουν μελλοντικές οφειλές».

Για την ακρίβεια, περισσότερες από 4 στις 10 επιχειρήσεις εστίασης έχουν μηδενικά ταμειακά διαθέσιμα, για 2 στις 10 τα χρήματα δεν επαρκούν άνω του 1 μήνα, ενώ το 16% των επιχειρηματιών εκτιμάει πως θα τους φτάσουν για 2 μήνες.

Μάλιστα, οι μισές και πλέον επιχειρήσεις εστίασης έχουν κάποιου είδους ληξιπρόθεσμη οφειλή (π.χ. σε εφορία, ασφαλιστικά ταμεία, προμηθευτές κ.λπ.). Με αυτά τα δεδομένα, περισσότερες από 1 στις 2 εκφράζουν έντονα τον φόβο ότι θα βάλουν λουκέτο μέσα στο επόμενο εξάμηνο.

Δεδομένων των δυσμενών συνθηκών, οι εκπρόσωποι του κλάδου αιτούνται ένα «πακέτο» μέτρων, το οποίο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

  1. Πρόγραμμα χρηματοδότησης για την επανεκκίνηση (κεφάλαιο κίνησης).
  2. Επιδότηση εργασίας και όχι ανεργίας με την επιδότηση του 100% των ασφαλιστικών εισφορών για 6μηνο μετά την επανεκκίνηση.
  3. Κούρεμα των οφειλών που γεννήθηκαν μέσα στην κρίση και ρύθμιση 120 δόσεων.
  4. Απαλλαγή από δημοτικά τέλη και φόρους κατά τη διάρκεια των lockdowns και μείωση αυτών για εξάμηνο μετά την επανεκκίνηση.
  5. Επιδότηση ενοικίων, παράταση εμπορικών μισθώσεων και απαγόρευση εξώσεων.
  6. Ενταξη του κλάδου σε πρόγραμμα ΕΣΠΑ.
  7. Μείωση του συντελεστή ΦΠΑ στο 6%.
«Ανάσα» από ΕΣΠΑ

Στα… σκαριά είναι ένα καινούργιο πρόγραμμα ΕΣΠΑ, αποκλειστικά για την εστίαση, όπως έχει κοινοποιήσει από το βήμα της Βουλής ο υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Αδωνις Γεωργιάδης. Σκοπός είναι να ενισχυθεί έτι περαιτέρω ο κλάδος, κατά τα λεγόμενά του.

Σύμφωνα με πληροφορίες, μέσω αυτού θα επιδοτούνται επιχειρήσεις εστίασης για την αγορά μηχανημάτων καθαρισμού αέρα. Αρμόδια στελέχη του υπουργείου συνεργάζονται με τη ΓΣΕΒΕΕ για τον σχεδιασμό της δράσης, με σκοπό να κλείσουν, άμεσα, ζητήματα όπως το ακριβές ύψος ενίσχυσης των δικαιούχων, οι προδιαγραφές των μηχανημάτων (π.χ. να διαθέτουν τα απαραίτητα πιστοποιητικά) κ.λπ.

Στο μεταξύ, κύκλοι του ΥΠΑΝ αναφέρουν στον «Ε.Τ.» της Κυριακής πως βούληση του υφυπουργού Ανάπτυξης και Επενδύσεων, Γιάννη Τσακίρη, είναι πριν από το καλοκαίρι να βγουν ακόμη δύο μεγάλα προγράμματα ΕΣΠΑ για τη στήριξη επιχειρήσεων που έχουν πληγεί από την πανδημία. Το ένα «εργαλείο» θα αφορά στον κλάδο της εστίασης και το δεύτερο σ’ αυτόν του τουρισμού.

Υπενθυμίζεται πως σε ισχύ είναι δράση του ΕΣΠΑ που επιχορηγεί επιχειρήσεις εστίασης για την προμήθεια ενός θερμαντικού σώματος εξωτερικού χώρου ανά 10 τ.μ. και μέχρι 100 ευρώ για το καθένα. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούν να υποβάλουν τις αιτήσεις τους ηλεκτρονικά (στην πλατφόρμα https://heating-devices.mindev.gov.gr) έως την Τετάρτη 28 Απριλίου 2021, στις 5 μ.μ.

ΚΥΚΛΟΣ ΕΡΓΑΣΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ ΚΛΑΔΟΥ ΕΣΤΙΑΣΗΣ ΑΝΑ ΤΡΙΜΗΝΟ (ΣΥΓΚΡΙΣΗ 2020 – 2019)
2019 (€) 2020 (€) ΠΟΣΟΣΤΙΑΙΑ ΜΕΤΑΒΟΛΗ 2020 – 2019 (%)
Α’ ΤΡΙΜΗΝΟ 985.706.024 884.073.387 -10,3
Β’ ΤΡΙΜΗΝΟ 1.446.782.662 592.729.473 -59,0
Γ’ ΤΡΙΜΗΝΟ 2.298.824.542 1.580.633.291 -31,2
Δ’ ΤΡΙΜΗΝΟ 1.327.871.623 716.414.682 -46,0
ΣΥΝΟΛΟ ΕΤΟΥΣ  6.059.184.851 3.773.850.833 -37,7

Πηγή: ΕΛ.ΣΤΑΤ.