Ξεκάθαρο μήνυμα προς τους Ευρωπαίους δανειστές για μείωση των δημοσιονομικών στόχων στην Ελλάδα απευθύνει το ΔΝΤ στα πρώτα συμπεράσματα μετά την αξιολόγηση της οικονομίας με βάση το άρθρο IV.

Δίνοντας ένα σαφές μήνυμα που θα περάσει και στην έκθεσή του, που αναμένεται να δημοσιοποιηθεί τον Νοέμβριο, το Ταμείο ζητά για πρώτη φορά από τους Ευρωπαίους δανειστές τη μείωση των στόχων για τα πρωτογενή πλεονάσματα της Ελλάδας.

Ειδικότερα, στο σημείωμα συμπερασμάτων της αποστολής που ολοκλήρωσε τις επαφές με το ΥΠΟΙΚ, το ΔΝΤ είναι για πρώτη φορά, μετά από χρόνια, υποστηρικτικό για μια ελληνική κυβέρνηση.

Τα μέλη της αποστολής στη συνέντευξη που έδωσαν εξέφρασαν την ικανοποίησή τους για την προώθηση βασικών μεταρρυθμίσεων, το ξεμπλοκάρισμα αποκρατικοποιήσεων αλλά και την πρόθεση της νέας ελληνικής κυβέρνησης να μειώσει τους φορολογικούς συντελεστές σε επιχειρήσεις και νοικοκυριά.

Στο κρίσιμο θέμα των δημοσιονομικών στόχων, το Ταμείο επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα θα πετύχει χωρίς πρόβλημα πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% του ΑΕΠ μέσω υποεκτέλεσης των δαπανών και περιορισμού της ανάπτυξης. Σε ό,τι αφορά το 2020, το Ταμείο προτείνει η Ελλάδα να βρεθεί σε μια συνεννόηση με τους Ευρωπαίους δανειστές της για χαμηλότερους δημοσιονομικούς στόχους που θα δημιουργήσουν χώρο για κοινωνικές δαπάνες αλλά και μεταρρυθμίσεις που θα επιταχύνουν το ρυθμό ανάπτυξης.

Προς το παρόν, στο θέμα αυτό το Ταμείο εμφανίζεται ακόμη συντηρητικό προβλέποντας ανάπτυξη 2% του ΑΕΠ και για το 2019 και για το 2020, η οποία, όπως λέει, θα συντηρείται από την κυκλική ανάκαμψη της οικονομίας, την αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης και το υψηλότερο ποσοστό επενδύσεων, που είναι φυσιολογικά μετά την πολύχρονη κρίση.

«Επιστροφή» σε 15 χρόνια

Το ταμείο είναι ακόμη πιο συντηρητικό σε μεσοπρόθεσμη βάση. Συγκεκριμένα, προβλέπει ότι με μέσο ρυθμό ανάπτυξης στο 0,9% του ΑΕΠ που μπορεί να πετύχει η Ελλάδα σύμφωνα με το Ταμείο θα χρειαστεί τουλάχιστον 15 χρόνια για να επανέλθει στα προ της κρίσης επίπεδα. Πάντως δεν βλέπει πρόβλημα ρευστότητας για την επόμενη 10ετία ενώ το χρέος θα συνεχίσει να αποκλιμακώνεται και τα επόμενα χρόνια ως ποσοστό του ΑΕΠ .

Για τράπεζες

Στο θέμα των «κόκκινων» δανείων και των προσπαθειών που κάνουν στην κατεύθυνση αυτή τόσο το Δημόσιο όσο και οι ίδιες οι εμπορικές τράπεζες εκτιμά ότι βρίσκονται στη σωστή κατεύθυνση. Ειδικά για το APS το στρατηγικό σχέδιο για τη μείωση «κόκκινων» δανείων ύψους έως και 30 δισ. ευρώ με την κωδική ονομασία «Ηρακλής» θεωρεί ότι βρίσκεται στην σωστή κατεύθυνση.

Ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ στην Αθήνα Πίτερ Ντόλμαν διευκρίνισε χθες ότι η αποτελεσματικότητα του ελληνικού APS θα εξαρτηθεί από τη συμμετοχή που θα έχουν οι εμπορικές τράπεζες, αλλά το ύψος των εγγυήσεων που θα χρειαστεί να κινητοποιήσει το Ελληνικό Δημόσιο και φυσικά το ενδιαφέρον των επενδυτών που θα κληθούν να αγοράσουν τα ομόλογα των «κόκκινων» δανείων.

Ωστόσο, τα στελέχη του Ταμείου εκτιμούν ότι θα πρέπει να υπάρξει ένα ακόμη συνολικότερο και περισσότερο συνεκτικό σχέδιο για τη μείωση του μεγάλου ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων. Τούτο αν θέλει η ελληνική κυβέρνηση να πετύχει μονοψήφιο ποσοστό «κόκκινων» δανείων ως το τέλος του 2022.

Εργασιακά

Στα εργασιακά, το ΔΝΤ θεωρεί προς τη σωστή κατεύθυνση τις πρόσφατες αλλαγές του υπουργείου Εργασίας στις αιτιολογημένες απολύσεις, την αμοιβή στη μερική απασχόληση που ενσωματώθηκαν στο αναπτυξιακό νομοσχέδιο. Σύμφωνα με τον επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου στην Αθήνα, οι αλλαγές αυτές θα βοηθήσουν να αυξηθεί η απασχόληση και να μειωθούν φαινόμενα αυθαιρεσίας που γέννησε η πολυετής κρίση.

«Καρφιά» στην κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ

Το Ταμείο δεν ξεχνά και μέτρα όπως η περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις συντάξεις αλλά και η διεύρυνση της φορολογικής βάσης, που ενώ είχαν συμφωνηθεί με πίεση του Ταμείου το 2017, δεν θα υλοποιηθούν ποτέ. Παρ’ όλα αυτά, ο διεθνής οργανισμός επανέρχεται ζητώντας τα χρήματα που θα εξοικονομηθούν από μια περικοπή της προσωπικής διαφοράς στις παλιές συντάξεις αλλά και κάθε είδους αναδρομικά να δοθούν για την αύξηση του ΚΕΑ. Αντιστοίχως, τα χρήματα από τη διεύρυνση της φορολογικής βάσης θα μπορούσαν να χρηματοδοτήσουν ταχύτερες μειώσεις φόρων.

Στρέφει, τέλος, τα βέλη του προς την προηγούμενη κυβέρνηση σημειώνοντας ότι πολλές από τις μεταρρυθμίσεις του 3ου Μνημονίου έχουν παγώσει, αλλάξει ή αναστραφεί εντελώς. Τα μέλη της αποστολής δεν κρύβουν τη δυσαρέσκειά τους ούτε για τις πρόσφατες ρυθμίσεις των 120 δόσεων προς Ταμεία και εφορίες, οι οποίες, όπως τόνισε και ο επικεφαλής της αποστολής του Ταμείου στην Αθήνα Πήτερ Ντόλμαν, διαταράσσουν την κουλτούρα πληρωμών.