Αχρείαστες και με το «γράμμα» του νόμου ήταν οι μειώσεις συντάξεων (παλιών και νέων) που τρέχει τώρα να μαζέψει ο ΣΥΡΙΖΑ, πλην όμως, οι δανειστές δεν δείχνουν -επί του παρόντος- ότι συμμερίζονται την αγωνία του διότι, όπως λένε και ξαναλένε, «τα συμφωνηθέντα πρέπει να τηρούνται».

Η μείωση συντάξεων δεν προβλεπόταν στο τρίτο Μνημόνιο που έφερε ο ΣΥΡΙΖΑ και ψήφισαν η μείζων αντιπολίτευση (Ν.Δ.), το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι τον Αύγουστο του 2015, με στόχο την παραμονή της χώρας στο ευρώ αντί της άτακτης χρεοκοπίας που ήταν προ των πυλών.

Τι προέβλεπε

Το τρίτο Μνημόνιο ψηφίστηκε με το νόμο 4336/2015 και στο Γ’ παράρτημά του, στο κεφάλαιο 2.5, προβλέπει μέτρα για το ασφαλιστικό και τις συντάξεις. Στα μέτρα αυτά το πρώτο που είχαν ζητήσει ως προαπαιτούμενο οι δανειστές δεν ήταν ένας νέος νόμος, αλλά η πλήρης εφαρμογή του νόμου 3863 του 2010 (γνωστός ως νόμος Λοβέδρου-Κουτρουμάνη), ώστε να ανακτήσει βιωσιμότητα το συνταξιοδοτικό σύστημα. Ο νόμος αυτός θα άρχιζε να εφαρμόζεται για όσους εξέρχονταν από την εργασία από 1/1/2015 και μετά, με πολύ μικρότερες μειώσεις από τις άγριες περικοπές νέων συντάξεων που έφερε ο νόμος Κατρούγκαλου. Το σημαντικότερο είναι ότι δεν προέβλεπε κανέναν επανυπολογισμό και καμία νέα μείωση για 2,5 εκατομμύρια παλιούς συνταξιούχους!

Ο ΣΥΡΙΖΑ είχε την ευκαιρία τον Αύγουστο του 2015, παρότι έφερε το αχρείαστο τρίτο Μνημόνιο, να αποφύγει τις περικοπές των παλιών συντάξεων, εφαρμόζοντας απλά τον καλύτερο σε σχέση με το νόμο Κατρούγκαλου, νόμο Λοβέρδου-Κουτρουμάνη. Δεν το έκανε. Αφησε ανεφάρμοστο τον 3863 και έφερε τον Μάιο του 2016 τον «ασφαλιστικό Αρμαγεδδώνα» του νόμου 4387, εντάσσοντας και τις παλιές συντάξεις στις περικοπές σε ποσοστό ως 18% από 1/1/2019.

Ακύρωση του μέτρου θα σήμαινε και ακύρωση του νόμου Κατρούγκαλου από τον ΣΥΡΙΖΑ, ενώ θα άνοιγε, μέσω δικαστηρίων, θέμα επιστροφής αναδρομικών στους νέους συνταξιούχους, τους οποίους η κυβέρνηση εξαιρεί από την ακύρωση των μειώσεων που υφίστανται και φτάνουν στο 35%!

Εναλλακτικές λύσεις

Τα σενάρια που είναι στο τραπέζι -εκτός από αυτό που επιδιώκει η κυβέρνηση με την ακύρωση- περιλαμβάνουν και μια μικρότερη μείωση, στο 9% αντί 18% ή και μια περικοπή στο 5% αν δεν ευοδωθεί η ακύρωση των μειώσεων. Το σενάριο για μείωση ως 9% αντί ως 18% είναι ένα από τα πιθανότερα, σύμφωνα με πληροφορίες του «Ε.Τ.» της Κυριακής από αρμόδια στελέχη, που εκτιμούν από την πορεία των συζητήσεων ότι «αν δεν υπάρξει ακύρωση, θα πάμε σε μειώσεις πολύ κάτω από 18%».

Οι μειώσεις του 2019 είναι βέβαιες για τους νέους συνταξιούχους και αν καταργηθεί πλήρως το εναπομείναν ποσό της προσωπικής διαφοράς που παίρνουν, τότε οι περικοπές θα ξεπερνούν το 20%. Για τους παλαιούς οι μειώσεις μπορεί να κλειδώσουν σε μικρότερα ποσοστά, 9% ή 5% (βάσει εκτιμήσεων), αν δεν πετύχει ο στόχος της κυβέρνησης περί ακύρωσης του μέτρου.

Η αναστολή των περικοπών αποτελεί ακόμη ένα πιθανό σενάριο ώστε να αποφύγει η κυβέρνηση λόγω εκλογών την «καυτή πατάτα» για 3 ή 6 μήνες από την αρχή του 2019.

Επανυπολογισμός

Σε κάθε περίπτωση, ανεξάρτητα από το αν θα γίνουν οι μειώσεις ως 18%, 9%, 5% ή και καθόλου, εκείνο που δεν παίρνεται πίσω είναι ο επανυπολογισμός των συντάξεων. Αυτό έχει ήδη τελειώσει και δεν το συζητά ούτε η κυβέρνηση. Στην πράξη, οι συντάξεις που έχουν επανυπολογιστεί θα έχουν τις προσωπικές διαφορές, οι οποίες, ανάλογα με τις τελικές αποφάσεις, μπορεί να περικοπούν ή να διατηρηθούν μέχρι νεωτέρας.
Το τι σημαίνουν τα «σενάρια» των περικοπών ως 18%, ως 9% ή ως 5% για τους παλιούς συνταξιούχους παραθέτει σήμερα ο «Ε.Τ.» της Κυριακής με πίνακες από πραγματικές περιπτώσεις επανυπολογισμού του ΕΦΚΑ.