Λευκορωσία: Τις «πιθανές κυρώσεις» της ΕΕ κατά της Λευκορωσίας θα συζητήσουν οι 27 αρχηγοί κρατών και κυβερνήσεων που θα συναντηθούν σήμερα, πρώτη ημέρα της Συνόδου Κορυφής στις Βρυξέλλες.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, ήδη βρίσκονται στο τραπέζι των «27», συγκεκριμένες προτάσεις για κυρώσεις κατά της Λευκορωσίας και εξετάζονται τα εξής:
- Πρώτον, η διεξαγωγή έρευνας από τον ICAO για τυχόν παραβίαση των διεθνών αεροπορικών κανόνων
- Δεύτερον, εξετάζεται η μη χρήση του λευκορωσικού εναέριου χώρου από ευρωπαϊκές αεροπορικές εταιρείες
- Τρίτον, η απαγόρευση προσγείωσης της λευκορωσικής αεροπορικής εταιρείας, Belavia στο έδαφος της ΕΕ
- Τέταρτον, ο τερματισμός των διελεύσεων «transit», συμπεριλαμβανομένου του χερσαίου χώρου, από τη Λευκορωσία προς την ΕΕ.
Δεν αποκλείεται, επίσης, να εξεταστεί το ενδεχόμενο να δοθεί εντολή να ενισχυθεί το ήδη υφιστάμενο καθεστώς επιβολής κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας. Σημειώνεται, τέλος, ότι η επιβολή νέων κυρώσεων κατά της Λευκορωσίας, απαιτεί την ομοφωνία των κρατών-μελών της ΕΕ.
Λευκορωσία: Υπήρχαν πράκτορες της KGB στο αεροπλάνο αναφέρει η Ryanair
Στο μεταξύ, για «κρατική αεροπειρατεία» κατηγόρησε τη Λευκορωσία ο ιδιοκτήτης το αφεντικό της Ryanair, το αεροσκάφος της οποίας υποχρεώθηκε να προσγειωθεί χθες στο Μινσκ με την πρόφαση «απειλής βόμβας», στην πτήση Αθήνα-Βίλνιους.
O διευθύνων σύμβουλος της Ryanair, Μάικλ Ο’ Λίρι, είπε μάλιστα ότι κατά τη γνώμη του υπήρχαν και πράκτορες της KGB στο αεροπλάνο.
Όπως τόνισε σε συνέντευξή του ο Ο’ Λίρι, «φαίνεται ότι πρόθεση των Αρχών [ της Λευκορωσίας] ήταν να απομακρύνουν έναν δημοσιογράφο και τη σύντροφό του που ταξίδευε μαζί του (…) Πιστεύουμε ότι υπήρχαν και κάποιοι πράκτορες της KGB, που αποβιβάστηκαν στο αεροδρόμιο».
Την ίδια ώρα ειδικοί σε θέματα αεροπλοϊας αποκαλύπτουν ότι το Boeing 737 ήταν πολύ πιο κοντά στο Βίλνιους παρά στο Μινσκ, όταν υποχρεώθηκε να αλλάξει πορεία. Δεδομένα του ιστότοπου flightradar24.com δείχνουν ότι το αεροπλάνο εξετράπη της πορείας μόλις δύο λεπτά πριν περάσει στον εναέριο χώρο της Λιθουανίας. Μετά από επτά ώρες οι Αρχές της Λευκορωσίας επέτρεψαν την απογείωσή του Boeing που προσγειώθηκε τελικά στο Βίλνιους, με την πρωθυπουργό της χώρας, Ινγκρίντα Σιμονίτε να υποδέχεται τους επιβάτες.
Σημειώνεται ότι πέντε επιβάτες που βρίσκονταν στην πτήση της Ryanair που εκτελούσε το δρομολόγιο από την Ελλάδα στη Λιθουανία και υποχρεώθηκε σε προσγείωση στο Μινσκ της Λευκορωσίας, δεν έφτασαν στον προορισμό τους, όπως δήλωσε τη Δευτέρα ο επικεφαλής της αστυνομίας στη Λιθουανία.
Ο Ρολάντας Κισκίς δήλωσε ότι δεν μπορεί να προβεί σε κάποιο σχόλιο για τα άτομα που παρέμειναν στο Μινσκ.
Ο Λευκορώσος διαφωνών δημοσιογράφος Ρομάν Προτάσεβιτς, ο οποίος καταζητείτο στην Λευκορωσία για τον ρόλο του στην μετάδοση των ειδήσεων για τις τεράστιες διαδηλώσεις της αντιπολίτευσης που γινόντουσαν πέρυσι στο Μινσκ, δεν είχε πολύ χρόνο. Το Μινσκ απέχει λιγότερα από 200 χιλιόμετρα από το Βίλνιους και η εκτροπή θα γινόταν σε μερικά μόνο λεπτά.
«Όταν ανακοινώθηκε ότι θα προσγειωνόμασταν στο Μινσκ, ο Ρομάν σηκώθηκε πάνω, άνοιξε το ντουλαπάκι με τις χειραποσκευές, έβγαλε μια αποσκευή και προσπαθούσε να ξεχωρίσει πράγματα», δήλωσε ένας Λιθουανός επιβάτης, ο οποίος κατονομάστηκε μόνον ως Μάντας.
«Πιστεύω ότι έκανε λάθος. Υπήρχαν πολλοί άνθρωποι και θα μπορούσε να δώσει τα πράγματα σε μένα ή σε άλλους επιβάτες κι όχι στην κοπέλα του, η οποία νομίζω ότι συνελήφθη και αυτή», πρόσθεσε.
Έξω από το αεροπλάνο – αν και ο Μάντας δεν μπορούσε να το δει – βρισκόταν ένα μαχητικό αεροσκάφος MiG-29 σοβιετικής εποχής, με εντολή του Λευκορώσου προέδρου Αλεξάντερ Λουκασένκο για να αναγκάσει το αεροπλάνο να κάνει εκτροπή στο Μινσκ.
Ο Μάντας μίλησε στο Reuters έπειτα από μια ολοήμερη ταλαιπωρία που ξεκίνησε μετά την αναχώρηση της πτήσης από Αθήνα και τελείωσε μετά την άφιξη του αεροπλάνου αργά το βράδυ στο Βίλνιους έπειτα από την στάση του για περισσότερες από 7 ώρες στο Μινσκ.
Μια άλλη εξαντλημένη επιβάτης, η οποία δεν έδωσε το όνομά της στους δημοσιογράφους, δήλωσε ότι ο Προτάσεβιτς φαινόταν «πάρα πολύ φοβισμένος». «Τον κοίταξα στα μάτια και ήταν πολύ λυπημένος», πρόσθεσε.
Κι άλλοι επιβάτες της πτήσης δήλωσαν ότι ο ακτιβιστής της λευκορωσικής αντιπολίτευσης έζησε κάποια λεπτά μεγάλης αγωνίας όταν συνειδητοποίησε ότι η πτήση της Ryanair στην οποία βρισκόταν θα εκτραπεί στο Μινσκ, όπου λίγο αργότερα συνελήφθη.
«Άρχισε να πανικοβάλλεται και να λέει ότι αυτό γίνεται εξαιτίας του», διηγήθηκε στο AFP η Μόνικα Σίμκιεν, μια σαραντάχρονη Λιθουανή όταν στο τέλος η πτήση μπόρεσε να προσγειωθεί στο Βίλνιους, έπειτα από πολύωρη καθυστέρηση.
«Απλώς γύρισε προς τον κόσμο και είπε ότι κινδυνεύει να του επιβληθεί θανατική ποινή», συνέχισε, προσθέτοντας ότι στη συνέχεια έμοιαζε «πολύ ήρεμος» όταν σιγουρεύτηκε ότι θα συλληφθεί μετά την άφιξη στο Μινσκ.
Ήταν «νευρικός στην αρχή, αλλά μετά συνειδητοποίησε ότι δεν μπορούσε να κάνει τίποτα, ηρέμησε και το αποδέχθηκε», δήλωσε επίσης ο Μάντας, ενώ άλλος επιβάτης, ο 37χρονος Ενβίνας Ντίμσα, συμπλήρωσε ότι «δεν φώναζε, αλλά φαινόταν ότι φοβόταν πάρα πολύ. Θα έλεγε κανείς ότι αν υπήρχε ανοιχτή μια έξοδος, θα πηδούσε».
Η πρωθυπουργός της Λιθουανίας Ίνγκριντα Σιμονιτέ μετέβη στο αεροδρόμιο του Βίλνιους για να υποδεχθεί το αεροπλάνο, όπως και πολλές δεκάδες ακτιβιστές της λευκορωσικής αντιπολίτευσης.
Ορισμένοι είχαν στους ώμους τους τη σημαία της λευκορωσικής αντιπολίτευσης, ενώ άλλοι κρατούσαν πανό με το σύνθημα: «Είμαι/Είμαστε ο Ρομάν Προτάσεβιτς» ή ακόμη «Ryanair, που είναι ο Ρομάν;».
«Οφείλουμε να δείξουμε την αλληλεγγύη μας για να αποφύγουμε να μας κάμψουν έναν έναν», δήλωσε ένας από αυτούς, ο 36χρονος Αλεξάντρ Γκλασκόφ. Σύμφωνα με αυτόν, η σύλληψη του Προτάσεβιτς συνιστά «έγκλημα».
Ο Προτάσεβιτς, πρώην διευθυντής του μέσου ενημέρωσης της λευκορωσικής αντιπολίτευσης Nexta, διέμενε στην Πολωνία.
Τον Νοέμβριο, οι υπηρεσίες ασφαλείας της Λευκορωσίας (KGB) είχαν καταχωρίσει το όνομά του και αυτό του ιδρυτή του Nexta Στεπάν Πουτίλο στον κατάλογο των «ατόμων που εμπλέκονται σε τρομοκρατικές δραστηριότητες», ενώ το Nexta διαδραμάτισε σημαντικό ρόλο στο πρόσφατο κύμα αμφισβήτησης της επανεκλογής το 2020 του Λουκασένκο, ο οποίος βρίσκεται στην προεδρία της Λευκορωσίας από το 1994.
Οι λευκορωσικές αρχές εξέτρεψαν την πτήση στην οποία είχε επιβιβαστεί για το Βίλνιους την ώρα που το αεροπλάνο πετούσε πάνω από την χώρα λόγω συναγερμού για βόμβα, σύμφωνα με το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων Belta. Ο συναγερμός αποδείχθηκε εσφαλμένος.
«Στεκόταν μόνος του»
Ο 26χρονος Προτάσεβιτς απομονώθηκε αμέσως από τους άλλους επιβάτες κατά την άφιξη της πτήσης στο Μινσκ, ενώ οι έλεγχοι που έγιναν στις αποσκευές με τη χρήση εκπαιδευμένων σκύλων έδειξαν ότι δεν επρόκειτο για βόμβα.
«Είδαμε ότι τον Ρομάν τον σταμάτησαν λόγω κάποιων πραγμάτων στην αποσκευή του», πρόσθεσε ο Μάντας, σημειώνοντας ότι οι αρχές ήλεγξαν τις αποσκευές και των άλλων επιβατών και τους μετέφεραν με λεωφορείο στον τερματικό σταθμό, όπου περίμεναν μερικές ώρες για να επιβιβαστούν ξανά στο αεροπλάνο.
«Είδαμε από το παράθυρο ότι ο Ρομάν στεκόταν μόνος του και ένας αστυνομικός με σκύλο προσπαθούσε να βρει κάτι (στην αποσκευή του)».
Άλλος επιβάτης, που ζήτησε να μην κατονομαστεί, δήλωσε στα λιθουανικά μέσα ενημέρωσης ότι ο Προτάσεβιτς δήλωσε ποιος είναι στους αξιωματούχους ασφαλείας της Λευκορωσίας μόλις έφτασαν.
«Είδα πως του πήραν το διαβατήριο. Έβγαλε τη μάσκα του και είπε: Είμαι αυτός κι αυτός και εγώ είμαι ο λόγος που γίνεται όλο αυτό».
Leave A Comment