Ακραίες κοινωνικο-οικονομικές συνέπειες βιώνουν οι ηγέτιδες δυνάμεις της Δύσης στον καιρό της πανδημίας.

Από τη μία οι ΗΠΑ υφίστανται δημογραφική κατάρρευση λόγω της υψηλής ανεργίας και της ανασφάλειας των νέων ζευγαριών (ιδίως των γυναικών) κι από την άλλη, στη Γερμανία, 25.000 μικρομεσαίες επιχειρήσεις απειλούνται με «λουκέτο» και η κυβέρνηση εξετάζει νέα πακέτα στήριξης, που θα επιβαρύνουν τον ήδη ξεχειλωμένο προϋπολογισμό του 2021 με επιπλέον 35 δισ. ευρώ δανεικά. Αληθινά, πρωτόγνωρες καταστάσεις…

300.000 λιγότερα μωρά.

Οι γεννήσεις στις ΗΠΑ σημείωναν ήδη πτωτική τάση την τελευταία δεκαετία λόγω της οικονομικής κρίσης και το 2019 έπεσαν στο χαμηλότερο σημείο των τελευταίων 35 χρόνων.

Ομως, σύμφωνα με το Ινστιτούτο Brookings, τα τελικά νούμερα του 2020 αναμένεται να είναι ακόμη χαμηλότερα και το 2021 πιστεύεται ότι θα γεννηθούν στις ΗΠΑ 300.000 λιγότερα μωρά.

Ερευνες διαφόρων οργανισμών, όπως το Ινστιτούτο Guttmacher, το Εθνικό Νομικό Κέντρο Γυναικών κ.λπ., αποδίδουν το φαινόμενο στο ότι τα ζευγάρια κάνουν λιγότερο συχνά έρωτα, αποφεύγουν τις εγκυμοσύνες και γενικά κάνουν λιγότερα παιδιά αναλογιζόμενοι τα δύσκολα χρόνια που έρχονται μετά την πανδημία.

Μελέτη σε 32 από τις 50 Πολιτείες έδειξε μείωση του αριθμού γεννήσεων κατά 4% το 2020 (συγκεκριμένα κατά 95.000), ενώ μόνο τον Δεκέμβριο της περασμένης χρονιάς γεννήθηκαν 30% λιγότερα μωρά στη Χαβάη και 10% στην Καλιφόρνια, αναλογικά με τον Δεκέμβριο του 2019.

Επισημαίνεται ότι στη διάρκεια της πανδημίας στις Αμερικανίδες μητέρες έπεσαν αυξημένα καθήκοντα δεδομένου ότι τα σχολεία ήταν κλειστά και όσες εργάζονται δέχθηκαν μεγάλη πίεση. Από την άλλη πλευρά, ένα μεγάλο μέρος έμειναν άνεργες (εν μέσω Covid η συμμετοχή γυναικών στην αγορά εργασίας έπεσε στα χαμηλότερα ποσοστά από το 1988) και δυσκολεύονται να ανταποκριθούν στις ανάγκες της καθημερινότητας.

Μέχρι στιγμής η νέα αμερικανική κυβέρνηση κάνει ελάχιστα για όλα αυτά, απορρίπτοντας στο νέο πακέτο 1,9 τρισ. δολαρίων την καθιέρωση κατώτατου εθνικού ωρομισθίου 15 δολαρίων -όπως πρότεινε η αριστερή τάση των Δημοκρατικών- και εξετάζοντας μόνο ένα μηνιαίο επίδομα τέκνου 300 δολαρίων.

Πρόσθετα κονδύλια τουλάχιστον 35 δισ.

Οι έκτακτες συνθήκες της πανδημίας πέταξαν στον κάλαθο και τα «νοικοκυρεμένα» δημοσιονομικά της Γερμανίας, οδηγώντας την κυβέρνηση σε νέες υπερβάσεις.

«Νέα χρέη προγραμματίζει ο Ολαφ Σολτς», αποκάλυψε το πρωτοσέλιδο της «Sueddeutsche Zeitung», υπογραμμίζοντας ότι μόλις δύο μήνες μετά την  κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2021 είναι σαφές ότι τα χρήματα δεν επαρκούν για την άμβλυνση των οικονομικών συνεπειών του λοκντάουν.

Ως εκ τούτου, ο υπουργός Οικονομικών θα ζητήσει από την Μπούντεσταγκ στο τέλος Μαρτίου να εγκρίνει πρόσθετα κονδύλια τουλάχιστον 35 δισ. ευρώ. Η εφημερίδα του Μονάχου υπενθυμίζει ότι στην παρούσα φάση η Γερμανία μπορεί να δανείζεται στις διεθνείς αγορές χωρίς να πληρώνει τόκους, αλλά το ύψος του νέου δανεισμού θα σήμαινε ιστορικό ρεκόρ. Για πρώτη φορά στην Ιστορία της, η Γερμανία το 2021 θα συνάψει επιπλέον δάνεια άνω των 200 δισεκατομμυρίων ευρώ, ποσό που ξεπερνά το ήμισυ του προϋπολογισμού σε εποχές προ πανδημίας.

Αλλωστε το 2019 η κυβέρνηση είχε δαπανήσει συνολικά 365 δισεκατομμύρια ευρώ, χωρίς να καταφύγει σε νέο δανεισμό – τηρώντας το λεγόμενο δημοσιονομικό «Μαύρο Μηδέν».

Σοκαριστική είναι παράλληλα η πρόβλεψη του Ινστιτούτου Λάιμπνιτς του Μανχάιμ (ZEW) για κύμα χρεοκοπιών (έως και 25.000)  σε προβληματικές μικρομεσαίες επιχειρήσεις της Γερμανίας μόλις σταματήσει η ροή κρατικής βοήθειας. Οι επιχειρήσεις αυτές, με 10 εργαζομένους ή και λιγότερους,  αντιμετώπιζαν πρόβλημα βιωσιμότητας και πριν από την πανδημία, αλλά αποφασίστηκε για πολιτικούς λόγους να στηριχθούν οριζόντια και χωρίς κριτήρια, μαζί με τις υγιέστερες επιχειρήσεις μεγαλύτερου μεγέθους.

«Νεκροθάφτης ολόκληρων οικονομικών κλάδων»

Ενα άλλο πρόβλημα είναι ότι σε πολλές επιχειρήσεις η βοήθεια δεν φτάνει καν για γραφειοκρατικούς λόγους, με συνέπεια ο πρόεδρος του Συνδέσμου Μεσαίων Επιχειρήσεων της Γερμανίας (BVMW), Μάρκους Γέργκερ, να καταγγέλλει  τον υπουργό Οικονομίας, Πέτερ Αλτμάιερ, ως «νεκροθάφτη ολόκληρων οικονομικών κλάδων»!

Ομως και άλλοι οικονομικοί σύνδεσμοι κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου επειδή μεγάλο τμήμα της οικονομικής βοήθειας του Νοεμβρίου και του Δεκεμβρίου δεν έχει φτάσει ακόμη στους δικαιούχους. Την αποτυχία του Αλτμάιερ -και συνολικά της κυβέρνησης- διαπιστώνει και η πλειονότητα των Γερμανών οικονομολόγων σε δημοσκόπηση του Ινστιτούτου Ifo του Μονάχου.