Την εισαγωγή ενός ευρωπαϊκού, ψηφιακού, πράσινου πιστοποιητικού εμβολιασμού, το οποίο δεν θα επιφέρει διακρίσεις μεταξύ των πολιτών, ούτε θα παραβιάζει την προστασία των προσωπικών δεδομένων, αλλά θα διευκολύνει την κινητικότητα εντός της Ε.Ε. εν όψει της έναρξης της τουριστικής περιόδου, πρότεινε χθες η Κομισιόν.

Η πρόταση, που βασίζεται σε σχετική πρωτοβουλία που είχε αναλάβει τον Ιανουάριο ο πρωθυπουργός, Κυριάκος Μητσοτάκης, με επιστολή στους Ευρωπαίους αξιωματούχους και τους ηγέτες της Ε.Ε., δεν είναι απλή σύσταση αλλά προβλέπει την εισαγωγή νομοθεσίας (κοινοτικός κανονισμός).

Σύμφωνα με τον αντιπρόεδρο της Κομισιόν, Μαργαρίτη Σχοινά, που έπαιξε σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της χθεσινής απόφασης, στόχος του μέτρου είναι να εφαρμοστεί το αργότερο από την 1η Ιουνίου, δηλαδή με την έναρξη τη τουριστικής περιόδου, και γι’ αυτό η Κομισιόν απέσπασε τη δέσμευση των μεγάλων πολιτικών ομάδων της Ευρωβουλής να ακολουθηθεί η διαδικασία του επείγοντος.

Με κωδικό QR

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα αποδεικνύει ότι ένα άτομο έχει εμβολιαστεί κατά του κορονοϊού, έχει υποβληθεί σε εξέταση με αρνητικό αποτέλεσμα ή έχει αναρρώσει από την ασθένεια. Θα διατίθεται δωρεάν σε ψηφιακή ή έντυπη μορφή. Θα περιλαμβάνει κωδικό QR με σκοπό την εγγύηση της ασφάλειας και της γνησιότητάς του.

Τα κράτη-μέλη παραμένουν αρμόδια να αποφασίζουν από ποιους περιορισμούς για λόγους δημόσιας υγείας θα απαλλάσσουν τους ταξιδιώτες, αλλά θα πρέπει να εφαρμόζουν τις εξαιρέσεις αυτές με τον ίδιο τρόπο στους ταξιδιώτες που είναι κάτοχοι ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού. Με άλλα λόγια, επειδή η δημόσια υγεία είναι εθνική και όχι ευρωπαϊκή αρμοδιότητα, τα κράτη θα μπορούν, εάν θέλουν, να χρησιμοποιήσουν το ψηφιακό πιστοποιητικό στο εσωτερικό τους και για άλλους λόγους, όπως για παράδειγμα η διευκόλυνση της εισόδου σε δημόσιες συναθροίσεις σε κλειστούς και ανοικτούς χώρους.

Τι προβλέπεται

Ειδικότερα, τα βασικά στοιχεία του κανονισμού που πρότεινε η Επιτροπή προβλέπουν τα εξής:

  1. Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα καλύπτει τρία είδη πιστοποιητικών, πιστοποιητικά εμβολιασμού, πιστοποιητικά εξέτασης (δοκιμασία NAAT/RT-PCR ή ταχεία δοκιμασία αντιγόνου) και πιστοποιητικά για άτομα που έχουν αναρρώσει από την ασθένεια.
  1. Τα πιστοποιητικά θα εκδίδονται σε ψηφιακή ή σε έντυπη μορφή, ενώ και οι δύο εκδόσεις θα περιλαμβάνουν κωδικό QR με τις απαραίτητες πληροφορίες, καθώς και ψηφιακή υπογραφή που θα διασφαλίζει τη γνησιότητα του πιστοποιητικού.
  1. Η Επιτροπή θα δημιουργήσει μια πύληκαι θα παρέχει στήριξη στα κράτη-μέλη για την ανάπτυξη λογισμικού το οποίο θα μπορούν να χρησιμοποιούν οι Αρχές για την επαλήθευση όλων των υπογραφών των πιστοποιητικών σε όλη την Ε.Ε. Κανένα δεδομένο προσωπικού χαρακτήρα των κατόχων των πιστοποιητικών δεν θα διατηρείται από το κράτος-μέλος που πραγματοποιεί την επαλήθευση.
  1. Τα πιστοποιητικά θα διατίθενται δωρεάνκαι θα εκδίδονται στην επίσημη γλώσσα ή τις επίσημες γλώσσες του κράτους-μέλους έκδοσης και στα αγγλικά.

Για την αποφυγή διακρίσεων, όλοι οι πολίτες, εμβολιασμένοι και μη, θα πρέπει να μπορούν να επωφεληθούν από το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό όταν ταξιδεύουν στην Ε.Ε. Για την πρόληψη των διακρίσεων σε βάρος ατόμων που δεν έχουν εμβολιαστεί, η Επιτροπή δεν προτείνει μόνο τη δημιουργία του διαλειτουργικού πιστοποιητικού εμβολιασμού αλλά και τη δημιουργία πιστοποιητικού εξέτασης για κορονοϊό, καθώς και πιστοποιητικού για τα άτομα που έχουν αναρρώσει από την ασθένεια.

Αν κάποιο κράτος-μέλος απαιτεί από τους κατόχους ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού να υποβάλλονται σε καραντίνα ή σε εξέταση, θα πρέπει να ενημερώνει την Επιτροπή και όλα τα άλλα κράτη-μέλη και να εξηγεί τους λόγους για την επιβολή των μέτρων αυτών.

Οι πληροφορίες

Αναφορικά με τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα στα πιστοποιητικά, αυτά θα περιέχουν ένα περιορισμένο σύνολο πληροφοριών, όπως ονοματεπώνυμο, ημερομηνία γέννησης, ημερομηνία έκδοσης, πληροφορίες σχετικά με το εμβόλιο/την εξέταση/την ανάρρωση και τον μοναδικό αναγνωριστικό κωδικό του πιστοποιητικού.

Το ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό θα ισχύει σε όλα τα κράτη-μέλη της Ε.Ε. και θα είναι ανοιχτό για την Ισλανδία, το Λιχτενστάιν, τη Νορβηγία και την Ελβετία. Θα πρέπει να εκδίδεται για τους πολίτες της Ε.Ε. και τα μέλη των οικογενειών τους, ανεξάρτητα από την ιθαγένειά τους. Θα πρέπει, επίσης, να εκδίδεται για υπηκόους τρίτων χωρών που διαμένουν στην Ε.Ε. και για επισκέπτες που έχουν δικαίωμα να ταξιδέψουν σε άλλα κράτη-μέλη.

Σύμφωνα με την Επιτροπή, το σύστημα του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού αποτελεί προσωρινό μέτρο, που θα ανασταλεί μόλις ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) ανακοινώσει το τέλος της κατάστασης έκτακτης ανάγκης για τη δημόσια υγεία σε διεθνές επίπεδο.

Οσοι  έχουν ήδη εμβολιαστεί πριν από τη θέσπιση του ψηφιακού πράσινου πιστοποιητικού θα πρέπει επίσης να έχουν τη δυνατότητα να αποκτήσουν το απαραίτητο πιστοποιητικό. Αν έχουν λάβει πιστοποιητικό εμβολιασμού που δεν πληροί τα διαλειτουργικά πρότυπα που απαιτούνται βάσει του κανονισμού, μπορούν να ζητήσουν νέο πιστοποιητικό. Παράλληλα, τα κράτη-μέλη μπορούν να εξακολουθήσουν να εκδίδουν αποδεικτικά εμβολιασμού σε άλλες μορφές για άλλους σκοπούς, ιδίως ιατρικούς.

Ενας υπήκοος τρίτης χώρας που μπορεί να ταξιδέψει στην Ε.Ε. μπορεί να λάβει ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό. Το εν λόγω πρόσωπο μπορεί να ζητήσει ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό από κράτος-μέλος στο οποίο ταξιδεύει, παρέχοντας όλες τις απαραίτητες πληροφορίες, συμπεριλαμβανομένου αξιόπιστου αποδεικτικού εμβολιασμού. Τα κράτη-μέλη θα πρέπει τότε να αξιολογήσουν κατά πόσον έχει παρασχεθεί αξιόπιστο αποδεικτικό και να αποφασίσουν αν θα εκδώσουν ψηφιακό πράσινο πιστοποιητικό.