Το 2018 θεωρείται μια χρονιά σταθεροποίησης στην ελληνική κτηματαγορά, στην οποία συντέλεσε θετικά το φαινόμενο βραχυχρόνιων μισθώσεων. Η αγορά ακινήτων βρίσκεται στην καλύτερη κατάσταση των τελευταίων δέκα ετών και μάλιστα η ανάκαμψη θα μπορούσε να ήταν πολύ μεγαλύτερη, αν η οικονομική κατάσταση ήταν βελτιωμένη.

Γράφει ο Θεμιστοκλής-Ανδρέας Μπάκας*

Η ουσιαστική ανάκαμψη των τιμών μετατίθεται για το 2019, αφού δηλαδή η ελληνική αγορά ακινήτων θα έχει κλείσει μία δεκαετία κατάρρευσης.

Η πορεία της οικονομίας, τόσο της ελληνικής όσο και της παγκόσμιας, θα είναι εκείνη που θα καθορίσει και την πορεία της αγοράς ακινήτων. Παράλληλα, σημαντικοί παράγοντες θα είναι η διατήρηση του αισθήματος ασφάλειας και σταθερότητας στην Ελλάδα, ενώ σημαντικό ρόλο θα διαδραματίσουν και τυχόν αλλαγές στον ΦΠΑ στα ακίνητα (σήμερα επιβάλλεται ΦΠΑ 24% στα νέα ακίνητα, με εξαίρεση την πρώτη κατοικία), ειδικά αν τα ακίνητα αυτά θα καταλήξουν σε ιδιώτες (σε αυτήν την περίπτωση, δεν εκπίπτει μέρος του φόρου).

Ταυτόχρονα, σημαντικός παράγοντας διαμόρφωσης κλίματος στην αγορά θα είναι επίσης οι αντικειμενικές αξίες.

Η κτηματαγορά ακολουθεί την οικονομία, χωρίς ισχυρό τραπεζικό σύστημα και με τα περισσότερα μεγάλα επενδυτικά σχέδια παγωμένα δύσκολα μπορεί να βρει το δρόμο της. Η δυσκολία δανεισμού και η έλλειψη ρευστότητας καθιστούν εξάλλου την αγορά ακινήτου υπόθεση για λίγους.

Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας προϋποθέτει ανάκαμψη της κτηματαγοράς. Η αγορά ακινήτων συνδέεται με δεκάδες επαγγέλματα και μπορεί να λειτουργήσει ξανά ως ατμομηχανή της οικονομίας, όπως συνηθίζαμε να την αποκαλούμε τις προηγούμενες δεκαετίες. Η εκάστοτε κυβέρνηση που θεωρεί την ιδιοκτησία κάτι σαν ταξικό εχθρό συντελεί στο να παραμένει καθηλωμένη από φόρους και χαράτσια με αποτέλεσμα να μην μπορεί να υπάρξει ουσιαστική και βιώσιμη ανάκαμψη.

Η δημιουργία ενός σύγχρονου φορολογικού και χωροταξικού πλαισίου θα μπορούσε πραγματικά να μεταβάλει το τοπίο, ενώ θα πρέπει να γίνει κατανοητό ότι χωρίς την εισροή ξένων κεφαλαίων, η οποία προϋποθέτει και το κατάλληλο επενδυτικό περιβάλλον, δεν θα μπορέσει η ελληνική κτηματαγορά να έχει τη θέση που της αξίζει.

Η ελληνική κτηματαγορά μπορεί και πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένη και με την αύξηση του τουρισμού δίνοντας κίνητρα επένδυσης και σαφή σταθερά οικονομικά μοντέλα ανάπτυξης.

Απαιτείται άμεσα μία πολιτική μείωσης των επιβαρύνσεων για τους ιδιοκτήτες ακινήτων ώστε να τονωθεί η ζήτηση και να υπάρχουν κίνητρα για επενδύσεις σε αστική και παραθεριστική κατοικία.
Θεωρούμε ότι η κυβέρνηση αναλύοντας τα δεδομένα των τελευταίων ετών έχει τη δυνατότητα να σχεδιάσει ένα σταθερό μοντέλο με ορίζοντα τουλάχιστον 10ετίας που θα αποτελέσει βάση ουσιαστικής ανάπτυξης.