Είναι πλέον ξεκάθαρο ότι η τραγωδία της πανδημίας πρέπει να λάβει ένα τέλος, έχει πλέον φτάσει η ώρα που ως άνθρωποι, ως εργαζόμενοι και ως πολίτες μιας ανθρώπινης και ευνομούμενης κοινωνίας, θα πρέπει να επιστρέψουμε σε ανθρώπινες συνθήκες διαβίωσης, όπου δεν κυριαρχεί η μάσκα, η επιβολή ή όχι των εμβολίων και η κάθε λογής έρευνα που αντί να χρησιμοποιείται ως όπλο της επιστήμης για την αντιμετώπιση μιας δύσκολης και σε πολλές περιπτώσεις απειλητικής αρρώστιας, όπως είναι η νόσηση από Covid-19, έχει καταντήσει να χρησιμοποιείται ως όπλο τρομοκρατίας και ψυχολογικής πίεσης των πολιτών σε παγκόσμια κλίμακα. Επίσης, το κόστος από την τραγική διαχείριση της πανδημίας είναι υπερβολικά βαρύ σε όλα τα επίπεδα, πολιτικά, οικονομικά, και κυρίως για την ψυχική υγεία όλων μας.

Αυτό, για να μην βιαστούν κάποιοι θιασώτες του παραλογισμού και της κούφιας επανάστασης, σε καμία περίπτωση, δεν σημαίνει ότι οι πολίτες δεν πρέπει να σπεύσουν να εμβολιαστούν. Ο εμβολιασμός στην προσπάθεια αντιμετώπισης ενός επικίνδυνου ιού, όπως ο Covid-19, δεν είναι απλά μια πράξη που έχει να κάνει με την προσωπική θωράκιση της υγείας μας και της ζωής μας. Αποτελεί ατομική ευθύνη και συνεισφορά έναντι της κοινωνίας, του μέλλοντος των παιδιών μας και της πατρίδας μας.

Ήρθε η ώρα, εάν έχουν απομείνει σοβαρές πολιτικές ηγεσίες στο διεθνές σύστημα, να μπει τέλος στην πανδημία, ως εργαλείο δημόσιας πολιτικής. Ένα τέλος το οποίο θα δώσει τη δυνατότητα στους ανθρώπους και στις κοινωνίες, να ζήσουν και πάλι ως άνθρωποι και κοινωνικά όντα.

Από την άνοιξη του 2020, έχει υπάρξει μια βίαιη αναστολή, της καθημερινότητας των ανθρώπων. Είναι δεδομένο, ότι ο ιός και οι μεταλλάξεις του, ήρθαν με τόσο άγριο και ξαφνικό τρόπο στη ζωή μας για να μείνουν. Αυτό σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να σημαίνει, ότι δεν πρέπει να επανέλθει η ελευθερία, να επιστρέψει η πριν την πανδημία καθημερινότητα, και αυτό που έχει υποστεί άτακτα και χωρίς σοβαρό σχεδιασμό η ανθρώπινη ζωή να αποτελέσει ένα δυσάρεστο παρελθόν.

Η δικαιολογία και η αφορμή γι’ αυτό που υφίσταται ο άνθρωπος, ο πολίτης, από την αρχή της πανδημίας, είναι η μείωση της απώλειας ανθρώπινης ζωής, η ανάσχεση των μακροπρόθεσμων φυσικών επιδράσεών του και η προστασία της ικανότητας του νοσοκομειακού συστήματος να διαχειρίζεται τον φόρτο των κρουσμάτων. Στην παρούσα φάση εξέλιξης του ιού, της παραλλαγής Όμικρον, που είναι εξαιρετικά μεταδοτική, παρατηρούμε μια σημαντική αύξηση των θανάτων. Ταυτόχρονα, κάτι το οποίο είναι επίσης ξεκάθαρο και αξίζει προσοχής και αξιολόγησης είναι, το γεγονός ότι οι εισαγωγές στα νοσοκομεία και τα κρούσματα, μειώνονται με ταχείς ρυθμούς.

Κανείς δεν μπορεί να αρνηθεί το γεγονός ότι είναι μια τραγωδία, και η πίεση στο νοσοκομειακό σύστημα και το νοσηλευτικό προσωπικό είναι μια πραγματικότητα. Αυτό όμως δεν δικαιολογεί το να παραμείνει η τραγωδία της διαχείρισης του Covid-19.

Το ποσοστό του πληθυσμού που δεν έχει εμβολιαστεί είναι ένα κοινωνιολογικό ζήτημα που δεν θα επιλυθεί με μια αναγκαστική πορεία σε ένα τρίτο έτος πανικού πανδημίας.

Αυτό που πρέπει και οφείλουμε να κάνουμε, ως υπεύθυνοι πολίτες σε μια δημοκρατική κοινωνία, είναι να συνεχίσουμε να έχουμε τον ιό στο μυαλό μας καθημερινά, μεταξύ της οικογένειάς μας, στα σχολεία μας, στην εργασία, στα ταξίδια, στις ενημερώσεις κοινωνικού περιεχομένου από την κυβέρνηση, στην σοβαρή και αξιόπιστη ενημέρωση, όχι στη τρομολαγνία από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, των οποίων ο ρόλος και η ευθύνη είναι κομβικής σημασίας. Ζούμε σε μια κατάσταση καθημερινού άγχους και ψυχολογικής πίεσης και σε αυτό πρέπει άμεσα να μπει τέλος.

Τα εκπαιδευτικά συστήματα, διεθνώς, βρίσκονται ουσιαστικά σε κατάσταση καταστροφής, και δυστυχώς τα παιδιά μας, στα δυο και πλέον χρόνια της πανδημίας, έχουν μείνει χωρίς μόρφωση και εκμάθηση, κοιτώντας οθόνες υπολογιστών ή πηγαίνοντας στις τάξεις σε καθεστώς διάλυσης και φόβου.

Οι εκπαιδευτικοί, αντί να επιτελούν το έργο της επιμόρφωσης, έχουν, άδικα, επωμιστεί το ρόλο του δεσμοφύλακα και της επιβολής γραφειοκρατικών κανόνων των οποίων η επιτυχία έχει αποδειχθεί εξαιρετικά μειωμένη.

Η καθημερινή ζωή έχει γίνει μια κοινωνική μάχη. Οι άνθρωποι πεθαίνουν χωρίς κηδείες. Η απομόνωση έχει γίνει πανδημία στη θέση της πανδημίας. Οι ανθρώπινες φιλίες έχουν διαβρωθεί. Στις κοινωνίες έχει δημιουργηθεί, και αυξάνεται ημέρα με την ημέρα, ένα κλίμα εμφυλίου μεταξύ αυτών που θέλουν τις μάσκες και αυτών που δεν τις θέλουν, των εμβολιασμένων και των αντιεμβολιαστών.

Κυβερνήσεις διεθνώς, αποδίδουν την οικονομική δυσπραγία, την κατακόρυφη αύξηση στο κόστος της ενέργειας, την κατακόρυφη αύξηση της εγκληματικότητας, την κατάρρευση στην αλυσίδα εφοδιασμού, και την παγκόσμια κρίση πληθωρισμού, στην κρίση του Covid-19. Εν μέρει έχουν δίκιο. Ο ιός και οι πολιτικές που εφαρμόζονται με αφορμή αι δικαιολογία την ύπαρξή του, έχουν δημιουργήσει τεράστιο πρόβλημα σε κάθε φάση της κοινωνικής ζωής.

Αυτός είναι και ο λόγος που πρέπει άμεσα να αρχίσει η διαχείριση του ιού, όπως γίνεται με άλλες ασθένειες. Όπως γίνεται όταν νοσούμε με μια σοβαρή γρίπη ή σοβαρό κρυολόγημα. Πολύ απλά, στην περίπτωση που μολυνθούμε και δεν υπάρχει λόγος εισαγωγής σε νοσοκομείο (αυτό εξασφαλίζει ο εμβολιασμός), μένουμε σπίτι, λαμβάνουμε φαρμακευτική αγωγή, και όταν αισθανθούμε καλύτερα, επιστρέφουμε στην εργασία μας και στην καθημερινότητα μας.

Για να γίνει αυτό θα πρέπει οι πολιτικές ηγεσίες, να επιτελέσουν το ρόλο τους και να ξεφύγουν από τη φάκα της πανδημίας, πίσω από την οποία κρύβουν την αδυναμία τους να διαμορφώσουν μια λειτουργική και όχι καταστροφική στρατηγική διαχείρισης του ιού.

Ένα αδιαμφισβήτητο σημάδι της εξάντλησης της πολιτικής της πανδημίας είναι ότι έχουν αρχίσει οι καβγάδες και οι αλληλοκατηγορίες στο εσωτερικό των κυβερνήσεων, οι οποίες βρίσκονται παγιδευμένες στο λαβύρινθο της ανυπαρξίας συντονισμού και διαμόρφωσης σχεδίου πραγματικής διαχείρισης μιας κρίσης.

Έφτασε η ώρα που θα πρέπει η πολιτική ηγεσία, να επιδείξει πραγματικά ότι αξίζει να αποκαλείται ηγεσία. Έφτασε η ώρα που θα πρέπει η πολιτική ηγεσία να ανακοινώσει ότι μπαίνει τέλος στον καταναγκασμό της πανδημίας. Έφτασε η ώρα που θα πρέπει οι επιστήμονες να αποσυρθούν στο ρόλο τους που είναι η έρευνα στο εργαστήριο, και όχι η πασαρέλα στις τηλεοπτικές οθόνες. Ας μπει ένα τέρμα σε αυτές τις ανούσιες και επιβλαβείς ενημερώσεις. Ο ρόλος των επιστημονικών επιτροπών και των επιστημόνων, είναι η έρευνα, η ανάλυση των στοιχείων, η ενημέρωση και οι προτάσεις, προς την εκλεγμένη ηγεσία του τόπου, η οποία έχει την ευθύνη και την υποχρέωση να πάρει τις αποφάσεις. Δεν είναι η ανάδειξη σε τηλεοπτικούς αστέρες και το κυνήγι της δημοσιότητας.

Το ίδιο ισχύει και για την αντιπολίτευση. Ο ρόλος της, είναι ο έλεγχος της κυβέρνησης, με στόχο την επίτευξη του καλύτερου δυνατού αποτελέσματος για τους πολίτες και την κοινωνία. Δεν είναι οι κραυγές και ο άνευ προτάσεων καταγγελτικός λόγος.

Η δημοκρατία δεν είναι κάτι απλό. Η δημοκρατία είναι μια δύσκολη άσκηση. Το να είσαι ηγέτης σε μια δημοκρατία, δεν είναι κάτι απλό. Βασικό σου καθήκον, είναι η προστασία των δικαιωμάτων και η εξασφάλιση της ευημερίας των πολιτών. Πρέπει να το θέλεις πολύ. Πρέπει να αναγνωρίζεις ότι ακόμη και όταν κάποιος λειτουργεί με τρόπο που σε εξοργίζει, έχει το δικαίωμα να το κάνει και εσύ πρέπει να βρεις τον τρόπο να τον πείσεις ότι δεν έχει δίκιο, να τον πείσεις ότι το συμφέρον του και ευρύτερα το συμφέρον της κοινωνίας είναι να αλλάξει πορεία.

Τα προβλήματα που αντιμετωπίζει και θα αντιμετωπίσει στο άμεσο μέλλον ο πλανήτης, η χώρα μας, οι κοινωνίες, κάθε πολίτης – άνθρωπος ξεχωριστά, είναι πολλά και σοβαρά. Δεν χρειαζόμαστε ηγέτες και πολιτικές ηγεσίες, που το μόνο που κάνουν είναι να μας λένε πιο είναι το πρόβλημα. Δεν χρειαζόμαστε ηγέτες και πολιτικές ηγεσίες, που μας λένε τι πρέπει, γιατί πρέπει να φοβόμαστε και ποιόν πρέπει να κατηγορούμε για τα προβλήματα.

Είναι εύκολο να φοβίζεις τον κόσμο, να του θυμίζεις τις καλές ημέρες, και να του υποδεικνύεις σε ποιόν να ρίξει το φταίξιμο.

Έχουμε να αντιμετωπίσουμε σοβαρά προβλήματα και χρειαζόμαστε σοβαρές ηγεσίες για να το κάνουμε. Και αυτά δεν αντιμετωπίζονται με το να κρυβόμαστε πίσω από την πανδημία. Ούτε αντιμετωπίζονται με κραυγές και δημαγωγία.

Ζούμε κρίσιμες στιγμές και χρειαζόμαστε σοβαρούς ηγέτες και σοβαρές πολιτικές ηγεσίες για να τα αντιμετωπίσουμε. Το παράθυρο της κάλυψης πίσω από την πανδημία, έτσι ώστε να κρύψουμε την αδυναμία στρατηγικής και διαμόρφωσης πολιτικών για την αντιμετώπισή τους, έχει κλείσει ερμητικά.

Πρέπει να πούμε αντίο στην πανδημία τώρα. Η ώρα για την αντιμετώπιση των προβλημάτων έχει φτάσει, δυστυχώς έχει παρέλθει.

* Ο Δημήτρης Γ. Απόκης είναι Αναλυτής Διεθνών Σχέσεων, Διεθνολόγος και Δημοσιογράφος, Απόφοιτος του The Paul H. Nitze, School of Advanced International Studies, The Johns Hopkins University, Μέλος του The International Institute for Strategic Studies, και επί σειρά ετών Ανταποκριτής στην Washington DC, διαπιστευμένος στο Λευκό Οίκο, το Στέητ Ντιπάρτμεντ και το Πεντάγωνο.